Business acumen, czyli czy leci z nami pilot

Poprawa EBITDA o 2,5% jest jednym z celów strategicznych pewnej firmy. Brzmi sensownie. Ale czy szef magazynu albo kierownik zespołu IT wie, co to oznacza dla niego i jego zespołu?

Co robi, jeśli nie posiada takiej wiedzy? Na przykład przekłada ten cel na swoje podwórko pod ogólnym hasłem: "oszczędzamy na czym się da!". I klimat w jego zespole zapewne staje się supermotywujący ;) A co by było, gdyby rozumiał, jak przełożyć poprawę tego wskaźnika na działania własne i swoich pracowników?

Wskaźniki biznesowe są jak dashboard

Zaufanie do pilota to dla mnie podstawa, gdy lecę samolotem. Wyobrażam sobie, jak spogląda ze zrozumieniem na kokpit pełen sygnałów o stanie swojej maszyny. Dashboard dostarcza mu informacji o różnych wskaźnikach, na podstawie których podejmuje mądre decyzje.

Przyznasz, że każda organizacja to - tak jak samolot - złożona maszyna, a nawigowanie nią wymaga od zarządzających niezwykle sprawnego poruszania się we własnym kokpicie. A co dzieje się wtedy, gdy dashboard organizacji nie jest czytelny i zrozumiały dla jej użytkowników? Co, jeśli ci pracownicy nie rozumieją wskaźników, które są podstawą dla decyzji biznesowych? Albo - co częstsze - nie wiedzą jak ich własne decyzje wpływają na wskaźniki innych osób korzystających z tego dashboardu?

Dziś kilka inspiracji na temat business acumen i jej wpływu na zaangażowanie pracowników. Business acumen, często tłumaczone jako "świadomość biznesowa", to kompetencja, która łączy w sobie trzy obszary:

• widzenie wzajemnych powiązań: wewnątrzorganizacyjnych i w relacji klient-organizacja,
• rozumienie wskaźników biznesowych kluczowych dla efektywności działania organizacji,
• umiejętność stosowania tej wiedzy przy podejmowaniu decyzji.

Organizacja 'Acumen Learning' przeprowadziła międzynarodowe badanie na temat poziomu business acumen u pracowników (na próbie 50 000 osób). Jego wyniki pokazują, że 90% pracowników nie rozumie ważnych dla swojej firmy wskaźników biznesowych.

Sytuacja skutkuje tym, że ludzie działają odcinkowo, patrząc "od - do". Zwykle poruszają się płynnie jedynie we własnych wskaźnikach, które są powiązane z ich systemem premiowym. Skoro 90% pracowników nie ma pojęcia o ważnych dla firmy jako całości wskaźnikach, to jak mają czytać wzajemne zależności pomiędzy obszarami i rozumieć swój wpływ na nie? Nawet jeśli otrzymują ogólne informacje, np. sprawozdania, raporty, to nadal brakuje im szerszego obrazka, bo po prostu nie rozumieją tego języka. A to przekłada się na wyniki firmy.

Business acumen a zaangażowanie pracowników

Gdy pytam menadżerów, po czym poznają zaangażowanie pracownika, często słyszę: "kiedy działa jak gospodarz: właściciel swojego biznesu albo jego udziałowiec", "patrzy szerzej - widzi powiązania pomiędzy obszarami", "zamiast działać od - do, wychodzi z inicjatywą, by zapewnić rezultat". Te charakterystyki mają wspólny mianownik: zaangażowany pracownik rozumie kontekst, w którym działa. Taki pracownik ma poczucie, że jego praca ma znaczenie. Więc jest zaangażowany.

Cytując Kevina Cope'a: "People will work hard for a paycheck, harder for a person, and hardest for a purpose" (Seeing a big picture, 2012). Prawdopodobieństwo tego, że pracownik znajdzie swój osobisty cel, jest znacznie większe, gdy rozumie, jak jego praca wpływa na biznesowy cel jego organizacji. I odwrotnie: jeśli pracownik nie zna/nie rozumie języka dashboardu swojej organizacji, to nie będzie działał w jej kokpicie jako gospodarz.

Podłącz ludzi do dużego obrazka

We wnioskach z cytowanego badania czytamy: "pracownicy nie mają pojęcia, jak ich praca wpływa na firmę, bo nie rozumieją jej miar na bazowym poziomie. Jeśli nawet chcą wykorzystać swój potencjał, to brakuje im do tego narzędzi". Jeśli zależy ci na zaangażowaniu pracowników, daj im do tego narzędzia - rozwijaj u nich business acumen. Dzięki temu "podłączysz ich do dużego obrazka", umożliwisz im patrzenie na organizację w szerokiej perspektywie.

W naszych artykułach często piszemy o tym, jaką rolę w temacie budowania zaangażowania ma lider (tutaj: bezpośredni szef). Ale czy liniowy kierownik sam jest podłączony do dużego obrazka? Czy rozumie zarówno swój, jak i ten większy dashboard całej organizacji i czy ma swój własny "powód"? Jeśli nie, to czy może zbudować zaangażowany zespół podłączony do większego obrazka?

Wszyscy, od których oczekujemy zaangażowania, potrzebują business acumen. Najbardziej jednak ci, którzy na co dzień budują zaangażowanie pracowników, czyli liniowi kierownicy/liderzy liniowi. Rzadko w swojej ścieżce rozwojowej mieli okazję poznać język, którym zwykle posługuje się dashboard. Potrzebują lepiej rozumieć, jak działa ich firma, jakie są powiązania pomiędzy obszarami i jak sami wpływają swoimi decyzjami na wskaźniki biznesowe innych obszarów.

Rozwój kompetencji business acumen u kadry liniowej adresuje temat ich zaangażowania, bo buduje perspektywę gospodarza/udziałowca ("gdy rozumiem, znajduję/mam własny powód"). A takie zaangażowanie przekłada się bezpośrednio na wyniki firmy.

Danuta Dunajska - Konsultant, Prezes Zarządu ODITK Consulting, GRUPA ODITK