Grywalizacja – w poszukiwaniu przyjemności

Grywalizacja, zwana gemifikacją, opiera się na wykorzystaniu mechanizmów znanych z gier, do modyfikowania zachowań ludzi i uczenia się w sytuacjach niebędących grami.

Dwuletni Jaś ma mnóstwo kolorowych zabawek. Jego mama wie, że ich kształty, struktura i wydawane dźwięki aktywnie pobudzają jego zmysły i znakomicie wpływają na rozwój.

Na słonecznej plaży trzyletni Jaś wraz z bratem z zapałem buduje zamek z piasku. Chłopcy walczą o to, by w ich fosie było jak najwięcej słonej wody. Ich tata od czasu do czasu pomaga im przy opanowaniu obsypującej się wieży. Jest pewien, że ta zabawa buduje umiejętność współpracy.

Czteroletni Jaś w przedszkolu bawi się całymi dniami. Opiekunki podkreślają, że gry i zabawy są najlepszą drogą, by mały człowiek nauczył się nowych rzeczy.

Pięcioletni Jaś ściga się z kolegami na podwórku, a w weekend gra z rodzicami w "bierki" budując w ten sposób potrzebę dążenia do osiągania sukcesu i strategicznego działania.

Sześcioletni Jaś po raz pierwszy zasiada w ławce szkolnej. Zaczyna przekształcać się w poważnego Jana, który w wieku 30 lat siedząc za służbowym biurkiem zapomniał, że kiedyś tak szybko uczył się dzięki zabawie.

Czy już na zawsze utracił przyjemność i lekkość poznawania?

Obecna, niezwykle dynamiczna rzeczywistość jest zmienna. Wymusza na nas konieczność uzupełniania wiedzy, ciągłego poznawania, nadążania za trendami. Dlaczego nauka musi kojarzyć się nam ze szkolną ławką, na wspomnienie której u wielu z nas przechodzą ciarki po plecach? Dlaczego nie odważyć się sięgnąć do doświadczeń wczesnego dzieciństwa, gdzie nauka oparta na zabawie była inspirującą przygodą?

Przypływ przyjemności, który przychodzi dorosłym na wspomnienie gier z dzieciństwa skłania do refleksji. Czy uczenie się nowych umiejętności nie mogłoby być tak barwne, pasjonujące i przynoszące radość, jak w okresie dzieciństwa?

Refleksja ta skłania do poszukiwania przyjemności poznawania, którą zagubiliśmy gdzieś w procesie dorastania.

Przyjemność poznawania wyzwalają gry, których potencjał został dostrzeżony przez specjalistów wielu dziedzin. Zauważyli oni, że gry motywują do działania, energetyzują i wyzwalają często bardzo silne emocje, które umiejętnie ukierunkowane mogą przyczynić się do szybkiego uzyskania celów.

Głośna stała się grywalizacja zwana gemifikacją, czyli wykorzystanie mechanizmów znanych z gier do modyfikowania zachowań ludzkich w sytuacjach niebędących grami. Technika bazuje na przyjemności, jaka płynie z pokonywania kolejnych wyzwań, osiągania kolejnych etapów/poziomów i na rywalizacji w drodze do uzyskania celu.

Koncepcja zastosowania mechanizmu gry w biznesie nie jest nowa. Od lat jest ona wykorzystywana w działaniach marketingowych. Bo czym innym, jeśli nie grami są systemy różnego rodzaju zbierania punktów za nagrody? A komunikat: każdy setny klient dostaje bon na zakupy, czy nie jest zaproszeniem do zabawy?

Gry pojawiają się w systemach motywacyjnych np. w postaci różnego rodzaju rankingów. Wkraczają również w nowe obszary, np. rekrutacji. Głośnym ostatnio przykładem jest zastosowanie przez Kompanię Piwowarską quizu rekrutacyjnego w formie gry "Gra o Bro" podczas rekrutacji do zespołu portalu Beerlovers.pl. Forma ta przyniosła nadspodziewany efekt. Odzew zainteresowanych był tak duży, że pozwolił na szybkie wyłonienie tych, których chciano rzeczywiście zatrudnić.

Ostatnio gry zaczynają opanowywać sektor bankowy. Klienci mBanku od kilku miesięcy mają możliwość uczestniczenia w grze zaszytej w panelu użytkownika, w którym za kolejne podejmowane czynności otrzymują stosowne odznaki.

Grywalizacja zaczyna również wzbogacać procesy rozwojowe. Uczenie się nowych rzeczy opiera się przecież nie tylko na mówieniu, słuchaniu czy obserwacji, ale przede wszystkim na działaniu. Naukowo udowodniono, że ludzie pamiętają 10% tego, co czytają czy słyszą, 30% tego, co widzą, ale aż 90 % tego, w czym sami uczestniczą i co przeżywają.

Gry, w tym symulatory, naturalnie wyzwalają to działanie. Dają możliwość doświadczania, motywują do działania, wywołują pozytywny dreszczyk emocji. Ich uczestnicy chętnie uczą się wykorzystywania wiedzy dla zdobycia przewagi.

Zatem, w prosty i przyjemny sposób, wykorzystując mechanizmy zabawy uzyskujemy cel rozwojowy, a proces nauki nie budzi przykrego skojarzenia ze szkolną ławą.

W obliczu zmiany pokoleń wykorzystanie gier w procesach rozwojowych jest również odpowiedzią na potrzeby Generacji Y ̶ dzisiejszych 20 i 30-latków, którzy szeroką falą wkroczyli na rynek pracy. Rozwój technologii spowodował, że jest to pierwsze pokolenie, które nieprzerwanie gra od dzieciństwa. Dobre wyniki i wysokie miejsca w klasyfikacjach stały się dla członków tej generacji sposobem na poprawę pozycji społecznej i zyskanie uznania. Generacja Y wciąż pragnie łatwych i szybkich metod współzawodnictwa - chce grać dalej, również w procesie uczenia się nowych umiejętności potrzebnych w życiu zawodowym.

Grywalizacja czyni proces nauki bardziej atrakcyjnym, interesującym i angażującym - dlaczego więc z niej nie skorzystać?

Biorąc pod uwagę rozwój technologii wydaje się, że jedyne, co może nas ograniczać w wykorzystaniu mechanizmu grywalizacji w coraz to nowych dziedzinach, to nasza wyobraźnia.

Raport Gartnera Innovation Insight: Gamification Adds Fun and Innovation to Inspire Engagement wskazuje, że "60% średnich i dużych przedsiębiorstw wdroży co najmniej jedną aplikację opartą na grywalizacji do końca 2021 roku". Jest wiele przesłanek, że prognoza ta się ziści. Czy twoja firma będzie wśród z nich?

Joanna Parchem - Dyrektor Obszaru Gier i Symulacji Biznesowych Grupy ODiTK