10/12/2018

Innowacyjność w Polsce – jak to naprawdę wygląda?

Innowacyjność w Polsce ma różne oblicza. Dużo w tym kontekście mówi się o start-upach, i słusznie. A jak sytuacja wygląda w firmach dojrzałych, posiadających doświadczone działy badań i rozwoju, które jak dotąd stanowią koło zamachowe naszej gospodarki?

Czy Polacy mają potencjał innowacyjności? Tak. Niejednokrotnie przekonałem się o tym, prowadząc szkolenia z TRIZ (metodologii służącej rozwiązywaniu problemów technicznych i generowaniu innowacji). Czy Polska jest krajem innowacyjnym? Tu niestety nie jest tak różowo.

Polska a Ranking Innowacyjności

Komisja Europejska co roku publikuje Europejski Ranking Innowacyjności (The European Innovation Scoreboard), który mierzy i porównuje poziom innowacyjności w państwach członkowskich Unii Europejskiej (ranking obejmuje również Chorwację, Turcję, Islandię, Norwegię i Szwajcarię). Na pozycję w rankingu składa się 26 wskaźników, tj. zasoby ludzkie dla nauki i techniki, edukacja, patenty, nakłady na działalność innowacyjną i efekty tej działalności mierzone wartością sprzedaży wyrobów nowych i zmodernizowanych, współpraca w zakresie działalności innowacyjnej itp.

W rankingu za rok 2017 Polska zajmuje czwarte miejsce... od końca! Wyprzedza jedynie Rumunię, Bułgarię i Chorwację.

Czy ten stan rzeczy ma szansę się zmienić? Zapytałem o opinię na ten temat szefów R&D z kilku firm. Rozmawialiśmy o innowacyjności w ich organizacjach, o wyzwaniach w tym zakresie, a także o kondycji polskiego rynku wsparcia R&D.

Poniżej perspektywa trzech dojrzałych firm (z różnych branż i różnych regionów kraju) mających w Polsce własne działy R&D. Żadna z nich nie jest start-upem i żadna nie zajmuje się informatyką, ale to właśnie takie firmy cały czas jeszcze tworzą większość naszego PKB.

Perspektywa firm dojrzałych

Wszystkie wymienione w artykule firmy są oddziałami koncernów międzynarodowych. Każda z nich, dzięki prowadzonym w Polsce pracom badawczo-rozwojowym, odnosi sukcesy w kategorii "innowacyjność" (mierzone wynikami finansowymi).

Tomasz Michalik, Dyrektor Techniczny, Standard Motor Products (SMP)

Białostocka fabryka amerykańskiego koncernu motoryzacyjnego SMP projektuje i produkuje podzespoły sterowania dla silników spalinowych. Zakład zatrudnia 700 osób. W ciągu bieżącego roku SMP w Białymstoku wdrożyło do produkcji ponad 100 nowych wyrobów, ciągle uruchamia nowe maszyny i technologie.

Tomasz Michalik, mając porównanie z innymi krajami, zauważa, że w Polsce rynek wsparcia dla działów rozwoju nie rozwija się wystarczająco szybko, jest stosunkowo płytki, powolny w reakcji i po prostu drogi. W państwach o rozwiniętej kulturze technicznej wybór firm usługowych, konsultingowych i eksperckich jest zdecydowanie lepszy. Dlatego SMP chętnie wspiera rozwój takich firm w Polsce poprzez lokowanie w naszym kraju projektów i zlecanie części prac rozwojowych.

Drugi, nie mniej ważny problem to poziom innowacji w oferowanych przez firmy wsparcia R&D rozwiązaniach. Kopiowanie rozwiązań znanych od wielu lat sprawdzało się jeszcze dekadę temu, lecz nie wszyscy zauważyli, że teraz potrzebne są naprawdę oryginalne rozwiązania. Dlatego cieszy go wzrastające zainteresowanie narzędziami TRIZ w kolejnych firmach w Polsce.

Dla Tomasza Michalika największym wyzwaniem jest szybko zmieniający się rynek i jego wymagania. Aby na nim wygrywać, buduje kompetentny zespół dumny ze swoich osiągnięć. Uważa, że tylko z dobrym zespołem może po analizie trendów opracować i realizować skuteczną strategię rozwojową.

SMP ściśle współpracuje z Politechniką Białostocką, prowadzi dwa doktoraty wdrożeniowe, programy staży, jak i studiów dualnych. Aby jeszcze bardziej zapewnić dopływ najlepszych pracowników do swojego zespołu, SMP chce docierać do młodych ludzi już na wczesnym etapie edukacji (jeszcze przed studiami), by rozpoczęcie pracy w przemyśle nie było zbytnim szokiem kulturowym i kompetencyjnym.

Aleksandra Błoch, Kierownik działu R&D, ARJO

Na podobne problemy z krajowym wsparciem dla działów badań i rozwoju wskazuje Aleksandra Błoch, kierownik działu R&D w podpoznańskiej fabryce szwedzkiego koncernu ARJO (sprzęt medyczny). Właśnie z powodu kłopotów z możliwością lokalnego zlecenia budowy prototypów inwestuje we własny park maszynowy do tego celu. Jej zespół jeszcze się tworzy, niedawno przejął prace badawczo-rozwojowe z amerykańskiego oddziału ARJO. Pani Aleksandra i jej pracownicy są młodzi i bardzo otwarci na naukę zarówno nowych technologii, jak i metodologii projektowania (znają m.in. Design Thinking, Design for Assembly, a od niedawna także TRIZ).

Aleksandra Błoch, podobnie jak Tomasz Michalik, uważa tworzenie zespołu za swoje główne zadanie, aktywnie pozyskując najlepszych studentów inżynierii z Wielkopolski.

Marek Zaleski, Dyrektor industrializacji, Sonion

Marek Zaleski jest dyrektorem industrializacji w szczecińskim oddziale Sonion (duński koncern z branży komponentów do aparatów słuchowych). Sonion w tym zakładzie projektuje i wytwarza nietypowe urządzenia i maszyny dla swoich dalekowschodnich fabryk.

Marek Zaleski uważa, że największym problemem dla innowacyjności w Polsce jesteśmy my sami - brakuje nam wytrwałości w mozolnym tworzeniu nowych produktów. Często też nie wierzymy, że możemy stworzyć coś nowego, nie podejmujemy ryzyka. Pokutuje jeszcze stereotyp, że wynalazek to dzieło samotnego, szalonego naukowca, podczas gdy jest to ciężka praca zespołu - jego sukcesy i porażki. Zwłaszcza porażki są cenne, bo dzięki nim wiemy, że coś nie działa i możemy doskonalić nasze rozwiązanie.

Inną barierą, jaką widzi, jest biurokracyjna mentalność w instytucjonalnych programach pomocy. Nadal stawia się w nich na zakup innowacji, a nie ich wytworzenie. Szczeciński oddział Sonion pracuje nad wieloma innowacyjnymi technologiami. Mimo że faktycznie są innowacyjne, to gdy próbowano uzyskać dofinansowanie, okazywało się, że nie jest spełnione jedno (tylko jedno!) z wielu kryteriów i Sonion nie zakwalifikował się do programu.

Sonion ceni współpracę z naukowcami z uczelni (choć wypracowanie skutecznego modelu współpracy z uczelnią zajęło niemało czasu). Właśnie dzięki takiej współpracy uzyskał jedno z najwybitniejszych osiągnięć w swojej branży, dotyczące procesu produkcji miniaturowych głośniczków.

Co dalej?

Mimo że Polacy wielokrotnie udowodnili swoją pomysłowość, nie ma to jednak statystycznego przełożenia na innowacyjność w skali całego kraju. Cieszą, jak pojawienie się pierwszych skowronków, przykłady takich firm jak SMP, ARJO czy Sonion. Warto zauważyć, że każdy z moich rozmówców wkłada duży wysiłek w tworzenie swoich zespołów i radzi sobie z przeciwnościami.

Zamiast załamywać ręce nad stanem innowacyjności w naszej gospodarce ludzie tacy jak ci, którzy wypowiedzieli się w tym artykule, spotykają się, aby wymieniać doświadczenia i podejmują nowe inicjatywy.

Na przykład Tomasza Michalika, Aleksandrę Błoch i Marka Zaleskiego będzie można spotkać na marcowym TECHNOVATION Forum we Wrocławiu. Tomasz Michalik jako mówca przedstawi doświadczenia z pierwszej ręki z praktycznego zastosowaniu krzywej "S" trendów nowych technologii. Pozostali będą panelistami w dyskusjach grup tematycznych.

 

Michał Hałas - Trener GRUPY ODITK, Gospodarz konferencji TECHNOVATION

 

 

Najbliższa konferencja TECHNOVATION - Forum Dyrektorów Technicznych, Produkcji i Rozwoju odbędzie się 6-7 marca 2019 we Wrocławiu i będzie połączona ze zwiedzaniem fabryki VOLVO Buses. Szczegóły na stronie wydarzenia: www.technovationforum.pl

Autor artykułu
Michał Hałas
15/03/2024

Dobrostan pracowników – jak go wzmacniać?

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym sukces organizacji nie zależy tylko od efektywności...

12/02/2024

Sztuczna inteligencja w produkcji – czego się spodziewać? Co już się dzieje?

Jestem wielkim entuzjastą sztucznej inteligencji (AI). Ogromne wrażenie robi na mnie szybki rozwój...

24/10/2023

Cisza – negocjacyjne złoto

Ostatni kwartał roku to czas wzmożonych negocjacji. Wydajemy budżety, walczymy o budżety, umowy,...

25/09/2023

Przepis na wypalenie zawodowe

Karolina, menadżerka dużego zespołu, jadąc jak co dzień do pracy, tym razem płakała. Zawsze...

30/08/2023

Have fun! – jak czerpać radość z codziennej pracy

Czy wiesz, jak czerpać radość z codziennych czynności i jak zarażać nią nawet największych...

31/07/2023

Poczucie szczęścia u pracowników – droga do budowania odpowiedzialności w zespole

Powiem to wprost – jeżeli chcesz mieć odpowiedzialnych ludzi, musisz zadbać o ich poczucie...

3/07/2023

Data storytelling – jak opowiadać o danych?

Współcześni inżynierowie i menadżerowie to nie tylko osoby zarządzające procesami, projektami czy...

12/06/2023

Talenty i mocne strony - podejście na nowe czasy

W 2018 roku Instytut Gallupa przeprowadził badania, z których wynika, że ludzie mający okazję...

22/05/2023

Jak znaleźć gen innowacji u inżyniera?

Jak odróżnić inżyniera, który będzie żyłą złota dla firmy ze względu na swoje pomysły, od innego,...

5/04/2023

Czy szukanie sensu w pracy ma sens? I co z tym wspólnego ma retencja Talentów.

Pozyskiwanie Talentów z rynku pracy jest nie lada wyzwaniem, ale ich retencja w organizacji jest...

21/03/2023

Menadżer Coachem – czyli jak prowadzić pracownika w świecie BANI

Coaching menadżerski, temat znany od dawna, dziś przeżywa swój renesans. Dlaczego? Bo żyjemy w...

14/02/2023

Nie jestem szefem - po co mi marka osobista w Internecie?

Z marką osobistą jest jak z pogodą - zawsze jakaś jest. Nie każdemu będzie to odpowiadać! Nawet...

31/01/2023

TRIZ w rozwiązywaniu problemów na produkcji – „butelkowe” case study

Prowadząc szkolenia i praktyczne warsztaty z technik rozwiązywania problemów narzędziami TRIZ,...

7/12/2022

Dlaczego nie chcemy mówić o mobbingu?

Eskalujący konflikt, mobbing, dyskryminacja i molestowanie są ukrytą zmorą niejednej organizacji....

21/11/2022

Relaunch zespołu – nowe otwarcie dla efektywności

Choć wiele firm w ostatnich miesiącach podjęło decyzję o częściowym lub pełnym powrocie do biur,...

8/11/2022

Gry, które rozwijają ludzi i integrują zespół!

Wyobraź sobie stację badawczą zlokalizowaną na dnie oceanu. To podwodne laboratorium jest też domem...

17/10/2022

Quiet quitting – wyzwanie dla menedżera

Praca na „pół gwizdka”, „mi to lotto”, „co ubijesz, to ujedziesz”, „jak zarobić, żeby się nie...

19/09/2022

Mądre usprawnienia, które dostarczają wartość biznesową

Przypomnij sobie sytuację, kiedy musiałeś rozwiązać jakiś problem, np. naprawić coś, co się zepsuło.

10/08/2022

Czy wiesz, jak naładować swój osobisty powerbank?

Czy znasz to uczucie, gdy w zasadzie dbasz o siebie, jednak coraz częściej boli Cię głowa,...

4/07/2022

Rozwój menedżerów - trendy vs potrzeby

Jakie działania rozwojowe otrzymali menedżerowie w Twojej organizacji w 2022 roku? Jaki rozwój im...

20/06/2022

Rodzic ze spokojem w pracy – Pozytywna Dyscyplina w praktyce

Głośne dyskusje i słynne słowo „ZARAZ”. Foch i trzaskanie drzwiami. Posiłek, który ciągnie się...

23/05/2022

Jeśli pracownik umie, ale nie chce – jak wzmacniać motywację i zaangażowanie?

Poznaj Roberta. Pracuje w firmie od dłuższego czasu. Świetnie radzi sobie ze wszystkimi, nawet...

17/05/2022

Kiedy pracownik nie umie, ale chce – przywództwo sytuacyjne w świeżej odsłonie

Ewa rozpoczyna pracę na produkcji. Porusza się po firmie i przydzielonych zadaniach jak we mgle....

11/04/2022

Gorące, klimatyczne okazje biznesowe

W biznesie rzadko jakiś trend jest tak jednoznaczny i długoterminowy jak aktualna fala zmian...

14/03/2022

Od inżynierii produktu do inżynierii wartości – Value Engineering

Projektowanie produktów i usług powinno być wyraźnie połączone z potrzebami ich odbiorców. Czy tak...

14/02/2022

Trendy w rozwoju menadżerów

Ostatnie dwa lata zmieniły krajobraz naszych biur i sposób pracy. Model pracy hybrydowej zostanie z...

17/01/2022

Społeczności – organizacyjny potencjał synergii i transferu wiedzy

W nowej rzeczywistości każda organizacja potrzebuje nie tylko przetrwać kryzysowy czas, ale...

13/12/2021

Nie ma dymu bez ognia i zespołu bez zaufania - jak budować bezpieczeństwo psychiczne

„Nie ma zespołu bez zaufania” jak twierdzi Paul Santagata (Head of Industry w Google). Twierdzenie...

22/11/2021

Innowacje w czasie katastrofy klimatycznej

Potrzeba nam dziś rewolucyjnych, dysruptywnych innowacji - tysięcy nakładających się większych i...

4/10/2021

Docenianie - bo żeby docenić…. trzeba cenić

Jak to jest, że 80% badanych Polaków uważa, że warto doceniać, chciałoby być docenianym częściej i...

20/09/2021

Jaką wartość mają wartości w Twojej organizacji?

Jeśli przed pandemią - choć z trzaskiem - dźwigaliśmy braki w kulturze komunikacji czy współpracy w...

7/09/2021

CONTROLLER 5.0 - Controlling Leaders of To(morrow)Day

VUCA Times, globalizacja, Big Data, automatyzacja, robotyzacja, zamiana towarów w usługi, zwinne i...

30/08/2021

Na szerokie wody mnie weź – onboarding w zdalnym wydaniu

Nie zawsze łatwa decyzja o odejściu z poprzedniej firmy, nowe środowisko i zadania, a to wszystko w...

30/07/2021

Klimatyczny wstrząs dla biznesu - „Fit for 55”

Trudno nie dostrzegać symptomów zmian klimatu. Nie tylko zarządzający, ale też pracownicy firm na...

9/07/2021

Trening silnej woli latem (i nie tylko) – to możliwe!

Siła woli to pojęcie, o którym słyszy się stosunkowo często. Zazdrościmy jej tym, którzy ją mają....

21/06/2021

Inspiracja i pragmatyzm – program rozwojowy dla menadżerów w modelu 70:20:10 (case study)

Najbardziej lubię się uczyć na przykładach. Jest w nich dużo inspiracji, ale i lekcji o tym, co...

7/06/2021

Eksperymentowanie - Agile Mindset od kuchni

Zarządzanie w środowisku, w którym nie zachodziły częste zmiany, było relatywnie łatwe. Gdy jest...

24/05/2021

Jaka piękna katastrofa – lekcje płynące z Misji Apollo 13

Wszyscy wiemy, że warto uczyć się na sukcesach. A ja, tak jak bohater filmu Ridleya Scotta „Dobry...

10/05/2021

Nowe potrzeby to nowe benefity – jak zapewnić pracownikom wsparcie psychologiczne

Nowe potrzeby pracowników wymagają świeżego spojrzenia na benefity.