Jak znaleźć gen innowacji u inżyniera?

Jak odróżnić inżyniera, który będzie żyłą złota dla firmy ze względu na swoje pomysły, od innego, który tylko pozuje na mistrza rozwiązywania problemów? Ich CV mogą się nie różnić, a bywa, że ten bardziej wygadany jest słabszy w innowacjach.

Jestem praktykiem innowacji inżynierskiej. Od wielu lat szkolę inżynierów właśnie w tym, by radzili sobie z realnymi wyzwaniami innowacyjności. W tym czasie zebrałem obserwacje i wnioski, co utyka na etapie rekrutacji inżynierów. Mam też kilka inspiracji, którymi chcę się podzielić.

Jak znaleźć gen innowacji u inżyniera podczas rekrutacji? Zainspirujmy się jedną z technik uzyskiwania przewagi konkurencyjnej, tj. inspirowanie się sposobami tych, którym to naprawdę dobrze wychodzi. Pytanie - kim Ty się inspirujesz i czy nie są to już zbyt zgrane sposoby? Bo jeśli wszyscy dookoła łowią na muchę, to wtedy przychodzi ten, co ma zupełnie inny sposób wędkowania i ma szansę wyciągnąć chowającą się rybę, która nie jest zainteresowana muchami.

W stylu Elona Muska

W rekrutowaniu wybitnych inżynierów znany ze swojego specyficznego procesu jest Elon Musk. Można go nie lubić, bo jest za co, jednak osiągał dzięki tak zrekrutowanym inżynierom wybitne sukcesy w ostatnich kilkunastu latach. Musk w wielu wywiadach otwarcie powtarzał, jaki sposób nie zawiódł go od dekad, w odróżnianiu inżynierów z górnego centyla innowacyjności, od tych nawet dobrych, ale nie najlepszych.

Nie robi na nim wrażenia formalna edukacja czy wcześniejsze stanowiska. Liczy się to, czy kandydat potrafił być wcześniej innowacyjny, czy potrafił rozwiązywać trudne problemy, a Musk słucha historii, jaką kandydat ma mu do powiedzenia. Czy potrafił wymyślić coś nowego i jak sobie radził z kłopotami na drodze do sukcesu? Przy czym porażki świadczące o tym, że kandydat nie bał się ryzykowania, też są na plus.

Elon ma sposób na odróżnienie tych, którzy byli faktycznie odpowiedzialni za osiągnięcie, o którym opowiadają, od tych, którzy tylko w tym uczestniczyli i próbują się "przewieźć" na cudzych sukcesach. Musk używa znanego wśród rekruterów sposobu, jakim jest wywiad, ale przenosi go na zupełnie nowy poziom. Wywiad w wykonaniu szefa SpaceX i Tesli jest dużo bardziej pogłębiony, ponieważ Elon ma rozległą wiedzę techniczną. Zadaje bardzo szczegółowe merytoryczne pytania i je jeszcze pogłębia, wówczas ci, którzy faktycznie zajmowali się trudnym tematem, potrafią na te pytania odpowiedzieć i dobrze pamiętają szczegóły. Pozostali tu odpadają.

Tym, co różni taki pogłębiony wywiad od tego, co zwykle robią rekruterzy, jest poziom szczegółowości. Do tego trzeba jednak dobrze znać się na sprawach technicznych i specyfice branży, zwykli rekruterzy dochodzą tylko do ogólnych kwestii, a Musk i jego ludzie dopytują znacznie głębiej.

Najbardziej istotny jest jednak cel takiego wywiadu, to co robi wrażenie na do niedawna najbogatszym człowieku na Ziemi, to niezwykłe umiejętności w osiąganiu sukcesów pomimo trudności. Wnikliwie słucha historii kandydatów podpytując o szczegóły i po latach jego firmy są naprawdę dobre w selekcji opartej o taki bardzo głęboki wywiad. Do takiego poziomu szczegółowości trzeba mieć oprócz doświadczenia dogłębną wiedzę inżynierską. Elon Musk zdecydowanie posiada ją zarówno w temacie rakiet (to jak opowiadał w wywiadzie o swoim najnowszym silniku rakietowym - Raptor 2 robi gigantyczne wrażenie), software'u, jak i e-mobility (Tesla ma w wielu miejscach nadal sporą przewagę nad rywalami).

Narzędzia Innowacyjności

Jeśli ktoś w CV lub rozmowie zdradzi, że interesował się, lub nawet szkolił z któregoś z poniższych tematów, to jeszcze nie znaczy, że jest wybitnie innowacyjnym inżynierem, ale prawdopodobnie będzie mieć większy apetyt na rozwój w inżynierskiej kreatywności. Do tego będzie miał do niej narzędzia i metodykę.

Proponuję poniżej subiektywny wybór kilku narzędzi i metodyk inżynierskiej innowacyjności, które niemal nie były znane w Polsce jeszcze przed 5-10 laty i nie są uczone na naszych politechnikach. Pomijam tu celowo Lean Manufacturing, Design Thinking i Agile, jako bardzo popularne. Podczas rekrutacji możesz sprawdzić, które narzędzia będą przydatne w twojej organizacji:

• Value Analysis / Value Engineering (VAVE) to narzędzia i metodyka cost cuttingu projektowania lub przeprojektowywaniu produktów. Krótko mówiąc, przeprojektowane produkty są tak samo dobre, a tańsze. W sposób systematyczny otwiera oczy na możliwości zredukowania kosztów, które bez VAVE umykają, używane raczej w R&D.

• Design for Assembly (DFA) to zestaw technik do przeprojektowywania produktów tak, by były łatwiejsze w produkcji, efektem są prostsze konstrukcje wymagające mniej części. Rezultatem DFA są niższe koszty produkowanych urządzeń.

• Design for Manufacturing (DFM) czasami występuje łącznie z DFA jako DFMA, jest metodą na innowacyjne zmienianie technologii wytwarzania pojedynczych komponentów, by były mniej kosztowne. Często szokuje, że można było ulepszyć istniejące rozwiązanie. DFA i DFM używane są wyłącznie w R&D.

• Production Preparation Proces (3P) wywodzi się z Lean Manufacturing, ale jest na tyle odrębnym narzędziem, że warto je tu umieścić. Wyróżnia się szybkim prototypowaniem. Umożliwia wciągnięcie w tworzenie koncepcji rozwiązań operatorów, aby dać więcej czasu inżynierom. Nadaje się do poprawiania istniejących procesów i tworzenia nowych produktów, w tym maszyn na swoje potrzeby.

• Red X to w skrócie uproszczona Six Sigma, nie wymaga złożonych narzędzi do statystyki - procesy produkcyjne.

• TRIZ to chyba najbardziej uniwersalny i jeden z najwiekszych zestaw narzędzi do rozwiązywania jakichkolwiek trudnych problemów, czyli przydaje się zarówno w procesach, utrzymaniu ruchu, jak i tworzeniu nowych produktów. Na jego nauczenie się potrzeba więcej czasu, bo wymaga zmiany zakorzenionych nawyków. TRIZ jest skrótowcem od Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zadań i popularność uzyskał dzięki sukcesom Samsunga.

Wyszukiwanie talentów

Praca rekrutera nie jest łatwa, szczególnie gdy trzeba znaleźć wybitnie innowacyjnych inżynierów. Można do pogłębionych wywiadów zapraszać swoich inżynierów, aby z ich pomocą wyłuskać tych spośród kandydatów, którzy faktycznie już zademonstrowali swoją innowacyjność.

Znajomość wspomnianych wcześniej narzędzi innowacyjności także powinna skutkować osiągnięciami - jeśli nie są to patenty, to kandydat będzie w stanie szczegółowo opowiedzieć o tym, jaką optymalizację i jakimi narzędziami wymyślił.

I jeszcze na koniec - patrząc inaczej - jeśli kiedyś będziesz rekrutowany lub rekrutowana przez kogoś, kto wzoruje się na Musku, to o jakich osiągnięciach opowiesz? Co Cię wstrzymuje w realizacji ryzykownych pomysłów?

Michał Hałas - Trener, Dyrektor merytoryczny obszaru TRIZ/DFX, GRUPA ODITK

Polecane działania rozwojowe:

• TRIZ Innovation - rozwiązywanie problemów technicznych i innowacje
• TRIZ Action - praktyczny warsztat TRIZ
• TRIZ Engineering - intensywna ścieżka rozwojowa dla inżynierów
• Value Engineering - DTV (Design to Value)
• Analiza Wartości Produktu (Value Analysis) - proces doradczy

Posłuchaj odcinka naszego podcastu "GO UP!"

„Prototypowanie - dos and don'ts”

Gościem specjalnym odcinka jest Aleksander Majorek – Head of Product Development w firmie Franke Foodservice Systems.