Kryzys – niepowtarzalna szansa?
Co warto uczynić kiedy nadchodzi czas spowolnienia?
Panta rei - wszystko płynie - zauważono to już w starożytności. Czasem płynie powoli, czasem szybciej, czasem gwałtownie przyspiesza. Ostatnie istotne zamieszanie dało znać o sobie w roku 2008, owocując skutkami do chwili obecnej. W dodatku nie zanosi się na szybki jego koniec. W dalszym ciągu liczne przedsiębiorstwa mają poważne problemy z płynnością finansową, a spora ilość już zbankrutowała. W dodatku ciągle słychać gromkie okrzyki o wszechogarniającym kryzysie. Nielicznym wydaje się nawet, że jest to kryzys niemożliwy do rozwiązania, największy od lat trzydziestych ubiegłego wieku. Przyłączyć się do tych lamentów? A może przyjąć strategię zdrowych ryb, które potrafią płynąć pod prąd? Przecież każde zamieszanie tworzy różnorakie okazje, zmusza - poprzez uświadomienie ryzyka - do działania. Warto pamiętać, że obok zagrożeń, które istnieją zawsze mimo, że ich dotychczas nie zauważyliśmy, czy też ignorowaliśmy, istnieją również szanse, które są możliwe do wytropienia i wykorzystania.
Może jest to czas do zainwestowania całej energii życiowej przedsiębiorstwa: Wiedzy i umiejętności menedżerów i pracowników? Kapitału rzeczowego i finansowego? Znajomości konkurentów? Znajomości potrzeb i upodobań klientów? Swoich mocnych i słabych stron na tle konkurentów? Szans i niebezpieczeństw wynikających z wprowadzania nowych produktów i/lub wchodzenia na nowe rynki sprzedaży? Racjonalizacji technologii i zarządzania? Wspomagania zarządzania controllingiem? Może jest to najlepszy moment do konstrukcji nowej DROGI funkcjonowania przedsiębiorstwa?
Okres turbulencji powinien być oczywiście czasem refleksji nad dotychczasową działalnością przedsiębiorstwa. Oceną poczynań i osiąganej efektywności. Jednakże główny kierunek poszukiwań kadry menedżerskiej organizacji, to pytanie o przyszłość. Co zmienić, aby zapewnić sobie funkcjonowanie w możliwie długim okresie czasu? Jak uchronić się przed zaskoczeniem przez zmiany w otoczeniu w przyszłości? Jakie wyprzedzające działania podjąć, żeby płynąć sprawnie na fali zmian (kryzysu), a nie się w niej utopić.
Odpowiedź na wyartykułowane pytania może zawierać się w koncepcji indywidualnej DROGI funkcjonowania przedsiębiorstwa, której autorem powinni być wszyscy menedżerowie w organizacji, każdy w swoim obszarze działalności. DROGA funkcjonowania przedsiębiorstwa zawiera pięć elementów składowych:
Aktywność (poszukiwanie potrzeb u klientów, wytwarzanie produktów, które te potrzeby zaspokoją, i po dostarczeniu tych produktów klientom, zainkasowanie zapłaty);
Gospodarność (ustalenie rentowności każdego produktu, każdego klienta, każdego segmentu rynku sprzedaży, poszczególnych branż, sprzedaży w kraju i za granicą, itd.);
Ożywienie (wprowadzanie nowych rozwiązań, najlepiej takich, których nie stosowali jeszcze konkurenci, kontynuowanie dotychczasowej aktywności nie wystarcza);
Rozwój (wprowadzanie nowych produktów do asortymentu, wchodzenie na nowe rynki sprzedaży);
Dochód (nadwyżka finansowa z bieżącej działalności gospodarczej fizycznie ściągnięta do kasy przedsiębiorstwa - przychód to gotówka, a nie należność).
Aby praktycznie wykorzystać koncepcję DROGI elastycznie dostosowywanej do zmieniających się warunków w otoczeniu przedsiębiorstwa, niezbędne jest pełne wykorzystanie planowania strategicznego, operacyjnego i dyspozycyjnego, na różnych szczeblach hierarchii organizacji. Tworzony na tej podstawie budżet całego przedsiębiorstwa (zgodnie ze sztuką controllingu), opracowany w oparciu o plan strategiczny, stanowiący konsens budżetów cząstkowych ośrodków kosztów i ośrodków zysku, powinien funkcjonować jak rozkład jazdy, tak aby okresowe odchylenia (miesięczne? tygodniowe?) były sygnałami wczesnego ostrzegania. Pozwoli to na podejmowanie działań korygująco- zapobiegawczych w czasie, który jeszcze pozostał do dyspozycji na realizację budżetu.
Koncepcja podziału przedsiębiorstwa na ośrodki kosztów i ośrodki zysku powinna umożliwić decentralizację zarządzania, czyli decyzyjności i odpowiedzialności. Warto choćby jednym zdaniem wspomnieć po co? Pomoże to także w podniesieniu świadomości menedżerów i pracowników w dziedzinie kosztów, przychodów i pokryć finansowych, utożsamianiu się menedżerów i pracowników z celami cząstkowymi ośrodków kosztów i ośrodków zysku, którymi zarządzają, składającymi się na cel całego przedsiębiorstwa. Takie wspomagane narzędziami controllingu podejście do zarządzania organizacją zapewnieni przejrzystość prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, a tym samym umożliwi i wspomoże proces decyzyjny wewnątrz jego managementu. Wprowadzając nowe produkty do asortymentu wytwórczego przedsiębiorstwa i/lub wprowadzając produkty na nowe rynki sprzedaży każde przedsiębiorstwo musi godzić ze sobą cele krótko- i długookresowe. Koszty prac związanych z nowymi produktami i/lub wchodzeniem na nowe rynki zmniejszają bieżący wynik finansowy tworząc jednocześnie przesłanki do zwiększenia tego wyniku w przyszłości. Definiując koszt jako te procesy w przedsiębiorstwie, za które chce zapłacić klient, można dopasować zużywanie kosztów do potrzeb klientów.
Wymieniona wyżej koncepcja wymaga z reguły zmian m.in. w następujących obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa:
zarządzaniu przez cele,
planowaniu,
budżetowaniu,
rachunkowości zarządczej,
strukturze organizacyjnej,
monitorowaniu i systemach informacyjnych,
wspomaganiu komputerowym zarządzania,
definiowaniu roli ludzi w organizacji w aspektach socjologicznych i psychologicznych,
rozwiązywaniu problemów prostych i kompleksowych.
W procesie gospodarowania należy pamiętać, że podstawowym celem każdego przedsiębiorstwa jest funkcjonowanie w możliwie długim okresie czasu, przy jednoczesnym realizowaniu ekonomicznej, ekologicznej oraz społecznej roli i odpowiedzialności. W wymiarze ekonomicznym rozumianej jako - koncentracja na zysku przy dobrej koniunkturze, koncentracja na płynności finansowej przy złej koniunkturze; ekologicznym jako rozsądne korzystanie z walorów środowiska naturalnego, w całym procesie gospodarowania (pozyskiwanie i transport surowców, wytwarzanie, transport, użytkowanie i utylizacja produktów); społecznym (wewnątrz przedsiębiorstwa) jako godziwe wynagrodzenie za godziwą pracę, (na zewnątrz przedsiębiorstwa) jako pomaganie tym, którzy nie są w stanie sobie pomóc. A więc każde przedsiębiorstwo, chcąc funkcjonować w długim okresie czasu, musi stać się aktywnym, rozważnym i nastawionym na współpracę członkiem społeczności.
W zarządzaniu przedsiębiorstwami należy uwzględnić także aktualne, a zwłaszcza przyszłe turbulencje w otoczeniu.
"Dwie pierwsze dekady XXI wieku przebiegają i będą przebiegać pod znakiem globalnego kryzysu. Kryzys nie skończy się tak długo, jak nie zostanie rozwiązany problem nadmiernego zadłużenia sektora prywatnego i publicznego.
Zmniejszenie garbu zadłużenia może się odbyć trzema metodami: masowych bankructw, powszechnych oszczędności, inflacji. Prawdopodobnie będziemy mieli do czynienia w nadchodzących latach ze wszystkimi trzema zjawiskami. Ich siła rozkład w czasie zdecydują o tym, na ile długi i bolesny będzie kryzys, jak się rozłożą jego koszty, jak ciężkie będą pozaekonomiczne skutki.
Polska jak dotąd radzi sobie lepiej od innych. Dlaczego ? Mamy 3 atuty: elastyczną gospodarkę, stosunkowo niskie zadłużenie i członkostwo w Unii. Czy to wystarczy, aby nadal pozostać "zieloną wyspą" (rozwijać się wyraźnie szybciej od Zachodniej Europy) ? Na 100% oczywiście nie wiadomo, ale pewne powody do optymizmu jednak są.
Takie perspektywy rozwoju świata i Polski oznaczają zmiany w sposobach prowadzenia firm (dużych i małych). Do trudnych warunków trzeba się przyzwyczaić i trzeba się nauczyć w nich żyć".
(Prof. dr hab. Witold Orłowski)
Opracować swoją indywidualną DROGĘ do trwania, a potem ją stale pielęgnować.
dr Stefan Olech, Trener Grupy ODiTK
Menadżerze, chcesz „uczynić” ludzi odpowiedzialnymi?
Jednym z wyzwań, o których najczęściej mówią liderzy, jest brak odpowiedzialności w ich...
[więcej]Storywatching w działaniach HR
W grudniu „Forbes” opublikował listę najlepiej zarabiających Youtuberów. Na jej szczycie znalazł...
[więcej]Trendy rozwojowe 2018/2019 – czym bije serce rozwoju?
I znów znienacka dopadł nas koniec roku! Myślę, że nie tylko mnie zatrważa, jak czas po prostu...
[więcej]Innowacyjność w Polsce – jak to naprawdę wygląda?
Innowacyjność w Polsce ma różne oblicza. Dużo w tym kontekście mówi się o start-upach, i słusznie....
[więcej]Relacje – cichy zabójca sprzedaży?
Od kilku lat w procesach sprzedażowych kładzie się nacisk na budowanie relacji z klientem. Kierunek...
[więcej]Zmiany i nowości w wytycznych i certyfikacji IPMA
Najnowsza wersja „Wytycznych Kompetencji Indywidualnych w Zarządzaniu Projektami, Programami i...
[więcej]Planowanie programu rozwojowego – z kim i o czym rozmawiać
Fakt: Programy rozwojowe często nie osiągają założonych rezultatów.
[więcej]Grywalizacja – let's talk about fun
Super poważny zawodowy świat zmienia oblicze. Domaga się świeżości, lekkości i funu. Millenialsi,...
[więcej]Czego menadżer może się nauczyć od psa?
Zespoły mogły się już uczyć od dzikich gęsi. Sprawdzonym trenerem okazał się też koń. Mnie...
[więcej]Kto decyduje o wdrożeniu strategii organizacji - duży i mały obrazek
Typowy obrazek z polskich organizacji: zarząd wypracowuje strategię, a następnie zaprasza...
[więcej]Zator ogłoszony, czyli BIM w zamówieniach publicznych już w Polsce
Wyobraźmy sobie taką sytuację. Długo oczekiwana inwestycja w centrum miasta. Przebudowa, która...
[więcej]Kultura narodowa w biznesowej globalnej wiosce – czy nadal ma znaczenie?
Dlaczego w Arabii Saudyjskiej manekiny sklepowe nie mają głów?
[więcej]Związki zawodowe – czy pojawią się w każdej firmie?
Na początku czerwca 2018 r. sejm przyjął ustawę, która zasadniczo zmienia przepisy regulujące...
[więcej]Programy rozwojowe i model 70:20:10 – historia z happy endem?
Odnoszę wrażenie, iż wszyscy zgadzamy się, że model 70:20:10 powinien stanowić kręgosłup programów...
[więcej]Etyczna sprzedaż w branży ubezpieczeniowej – poszukiwanie jednorożca?
„Czy da się wyżyć w sprzedaży, nie oszukując?” – takim pytaniem zaskoczył mnie kilka dni temu...
[więcej]Mentoring – nie zaczynaj od ogona
Nie mogę wyjść z zaskoczenia, gdy w kolejnej organizacji, która uruchamia mentoring, stykam się z...
[więcej]BIM Manager – praca szuka człowieka
BIM (Building Information Modeling) - ten skrót od 2 lat jest niesłychanie „modny” w branży...
[więcej]To coach or not to coach – coaching menadżerski w ujęciu MAC
Certyfikowani coachowie i związane z tym specjalizacje mnożą się jak grzyby po deszczu. Dostępny...
[więcej]Wszystko zaczyna się od empatii – Design Thinking
Irytujesz się, kiedy podczas dyskusji pada stwierdzenie: „Spróbuj wejść w moje buty”? Jeżeli to...
[więcej]Nowy rok, nowe cele – strategia a procesy i pracownicy
Początek roku to dla wielu organizacji ogłoszenie nowych kierunków i celów strategicznych będących...
[więcej]Sposób na przełom w innowacjach
Co robić, gdy wszystkie nisko wiszące owoce zostały już zebrane? W życiu – wiadomo – zwykle trzeba...
[więcej]Microlearning – panaceum na oporny mózg
Kto nie chciałby uczyć się szybciej, łatwiej, efektywniej? Niestety mózg często stawia nam czynny...
[więcej]Różnorodność w zespole boli i leczy
Z różnorodnością spotykamy się coraz częściej. Dotyczy ona już nie tylko płci czy pokolenia, ale...
[więcej]Co było i co będzie – trendy w HR 2017-2018
Rok 2017 dobiega końca. To czas podsumowań tego, co się udało, co zrobiliśmy, ale też moment, w...
[więcej]Building Information Modeling (BIM) – nowy wymiar branży budowlanej
Branża budowlana to stale rosnące wymagania w obszarze tworzenia nowej infrastruktury oraz nowych...
[więcej]O systemie antymobbingowym i antydyskryminacyjnym w działaniu - reagowanie i monitorowanie
Efektywny system antydyskryminacyjny i antymobbingowy opiera się na trzech filarach:...
[więcej]Etykieta biznesu czyli o kulturze budowania relacji
Co jakiś czas, w różnych sytuacjach, mamy okazję obserwować zachowania osób pełniących ważne...
[więcej]Kultura feedbacku - o sile informacji zwrotnej
O sile informacji zwrotnej korygującej dane mi było przekonać się w pewne czerwcowe przedpołudnie...
[więcej]TRIZ - fakty i mity
Każdy menadżer staje przed wyzwaniami przez duże „W”, w których nie ma mowy o prostej poprawie...
[więcej]Wymagania w projektach zwinnych – działasz Agile czy tylko o tym mówisz
„Działamy teraz Agile” to częsta deklaracja, którą potem szybko i boleśnie weryfikuje codzienność.
[więcej]E-learning – pięć filarów sukcesu
Apetyt polskich firm i urzędów na e-learning rośnie. Niestety próby jego wykorzystania często...
[więcej]Ewolucja w sprzedaży – przystosuj się albo zgiń
Świat się zmienia. W każdej dowolnie wybranej dziedzinie, wiedza i zasób informacji podwajają się...
[więcej]Zdawać czy nie zdawać - certyfikacja project management
Zapytałam Justynę, certyfikowaną Project Manager oraz moją bliską przyjaciółkę, czy wiedza, którą...
[więcej]O pracy płytkiej i głębokiej
„Tak to można szatkować kapustę” – powiedziała moja współpracowniczka, gdy w związku ze spóźnieniem...
[więcej]HR bez procesów – w tym szaleństwie jest metoda
HR jest zwyczajowo postrzegany jako dział, który „wspiera organizację”, „zaspokaja potrzeby...
[więcej]AGILE – zwinny sposób na projekt nie tylko dla IT
Złośliwi mówią, że gdyby na książce kucharskiej napisać Agile, to jej sprzedaż by wzrosła. Fakty są...
[więcej]Na co masz apetyt? BUY IN dla inicjatyw HR
Przypomnij sobie ostatnią sytuację, gdy byłeś wilczo głodny. Wszystko, co czujesz, to: chcę jeść!...
[więcej]Chwila prawdy dla systemu antymobbingowego i antydyskryminacyjnego
W pewnej organizacji do działu HR wpłynęła anonimowa skarga dotycząca molestowania seksualnego,...
[więcej]Wyróżnij się - standardy obsługi klienta z pomysłem
„Dzień dobry, dzień dobry wiewiórki i bobry” – tym zdaniem zostałam powitana na pokładzie samolotu...
[więcej]Tech-trendy i symplifikacja, czyli jak rozwijać Millenialsów
Na polskim rynku pracy obecnie funkcjonują dwa główne pokolenia: X oraz Millenialsi (pokolenie Y)....
[więcej]