Od inżynierii produktu do inżynierii wartości – Value Engineering

Projektowanie produktów i usług powinno być wyraźnie połączone z potrzebami ich odbiorców. Czy tak jest?

Inżynierowie kończąc studia, nabywają umiejętności i wiedzy, jak poprawnie projektować produkty o wymaganych cechach. O ile całkiem nieźle ma się aspekt dostarczania potrzebnych parametrów produktom, to okazuje się, że w konfrontacji z oczekiwaniami klienta nie zawsze końcowe rezultaty prac odnoszą sukces.

Kluczem jest zrozumienie tego, co dostarcza wartość, a narzędzia Inżynierii Wartości (Value Engineering) są tu jak znalazł. Wiele zalet tego podejścia nie tylko wpływa na sukces rynkowy, ale również poprawia zysk firm oraz usprawnia procesy wewnętrzne. Dzięki zrozumieniu tego, co dla klienta oznacza wartość, cały łańcuch procesów możemy pod tym kątem optymalizować.

Wiele czynników, które do tej pory nie były rozpatrywane jako ważne, mają zasadniczy wpływ na to, aby produkt się sprzedał albo spodobał się klientowi. Cena, kolor, design czy też waga lub łatwość eksploatacji decydują o tym, że jeden producent sprzedaje więcej niż inni. Stąd pojawiła się zmiana podejścia i przejście od Inżynierii Produktu do Inżynierii Wartości.

Inżynieria wartości a Analiza Wartości

Zanim przejdziemy do definicji wyrażenia "inżynieria wartości" czy "analiza wartości", zatrzymajmy się na znaczeniu słowa wartość.

Jest ono jednym z tych terminów, które mają wiele konotacji, a nawet sprzecznych definicji. Działy tej samej organizacji mają różne rozumienie "wartości" produktu, który wytwarza firma. Projektant utożsamia wartość z niezawodnością; klienci utożsamiają wartość z ceną, za jaką go kupują; personel produkcyjny z kosztami z punktu widzenia produkcji; handlowcy z marżą, którą dostają po sfinalizowaniu sprzedaży.

Wartość, zgodnie z definicją, jest stosunkiem funkcji do kosztu. W związku z tym można poprawiać wartość, ulepszając funkcję lub zmniejszając koszt.

Inżynieria Wartości - ang. Value Engineering (VE) to systematyczna metoda podnoszenia "wartości" produktów i usług za pomocą badania ich funkcji.

Z kolei Analiza Wartości - ang. Value Analysis (VA) jest jedną z głównych technik redukcji i kontroli kosztów. Jest to zdyscyplinowane podejście, które dostarcza niezbędnych funkcji przy minimalnych kosztach bez pogarszania jakości, niezawodności, wydajności i wyglądu. To kreatywne działanie skupia się na wyeliminowaniu zbędnych kosztów, które nie wpływają ani na jakość, ani na wygląd produktu. Jako efekt końcowy dostarcza się klientowi produkty/procesy naprawdę najlepszej jakości po najniższych kosztach, co jest możliwe dzięki analizie wartości.

"VA" i "VE" są tak blisko spokrewnionymi terminami, że wiele osób używa ich zamiennie. Chociaż filozofia rozumienia tych dwóch jest taka sama (identyfikacja niepotrzebnych kosztów), są one różne. Różnica polega na czasie i etapie, na którym technika jest stosowana.

Dziś skupmy się na zaletach i rezultatach nowego podejścia, wzbogaconego o wstępne zrozumienie wartości dla produktu.

Zalety Inżynierii Wartości

Inżynieria Wartości to naprawdę bardzo cenna technika redukcji kosztów i poprawy jakości. Jej szczególne zalety to:

1. Poprawa w projektowaniu produktu: Prowadzi do ulepszeń w projektowaniu produktu/usługi, dzięki czemu skupiamy się głównie na tych aspektach, które realizują oczekiwane funkcje.

2. Utrzymana jest wysoka jakość: Wysoka jakość oznacza tu wyższą wartość dla klienta, hurtownika, magazyniera, operatora itd.

3. Eliminacja marnotrawstwa: Inżynieria Wartości poprawia ogólną wydajność, eliminując różnego rodzaju marnotrawstwo. Poprawienie błędów, szczególnie u klienta, jest bardzo kosztowne.

4. Oszczędności w kosztach: Głównym celem Inżynierii Wartości jest zmniejszenie niepożądanych kosztów poprzez zachowanie wszystkich cech wydajności lub nawet jej poprawę. Przeprowadzono wiele badań, które potwierdzają skuteczność metod VA/VE na tym polu.

5. Generowanie nowych pomysłów i produktów: Potrzeba poszukiwania zamienników do realizacji oczekiwanych funkcji jest bardzo stymulująca, wiele zaproponowanych zamienników nie było wcześniej rozważanych, stosowano metodę powielania znanych rozwiązań.

6. Zachęca ducha zespołu i podnosi morale: Inżynieria Wartości to narzędzie, którym nie zajmuje się jedna osoba, ale grupy lub zespoły znające specyfikację. Wypracowany rezultat jest produktem wszystkich członków zespołu. Wdrożone rozwiązania wpływają pozytywnie na morale pracowników, którzy wspólnie pracują dla osiągnięcia sukcesu.

7. Zaniedbane obszary znajdują się "pod lupą": Obszary organizacyjne, które wymagają poprawy znajdują się w centrum uwagi i nawet najsłabsi mają szansę stać się silniejszymi i bardziej użytecznymi.

8. Kwantyfikacja wartości niematerialnych: Cały proces Inżynierii Wartości polega na przekształceniu wartości niematerialnych w materialne w celu podejmowania decyzji. Naprawdę trudno jest podejmować decyzje w kwestiach, w których rzeczy (zmienne) nie są policzalne. Jednak Analiza Wartości to robi. Decydenci otrzymują kwantyfikowane dane i na ich podstawie podejmowane są decyzje.

9. Szerokie spektrum zastosowań: Zasady i techniki Inżynierii Wartości mogą być stosowane w bardzo wielu obszarach: zakupach, produktach, systemach, procedurach, usługach itd.

10. Budowanie i poprawa wizerunku firmy: Status, wizerunek lub solidność firmy są budowane przez pryzmat jej produktów. Poprawa jakości i redukcja kosztów oznaczają konkurencyjny produkt i dobre imię na rynku produktowym. Na rynku kapitałowym nikt nie waha się inwestować w daną usługę, ponieważ jest to firma dostarczająca zawsze produkty wysokiej jakości.

Ograniczenia

Jak każda technika redukcji kosztów, Inżynieria Wartości ma swoje ograniczenia. Najczęściej pojawiają się wewnątrz organizacji. Najtrafniejszą ilustracją niech będzie tu jeden z dowcipów: "Pracownicy w firmach narzekają zwykle na 2 rzeczy: 1 - to, że nic się tu nie zmienia; 2 - że muszą brać udział w zmianach".

Ograniczenia te są naturalną reakcją człowieka na zmiany i można je przezwyciężyć, gdy firma świadomie zdecyduje się na wdrożenie procesu VA/VE jako część swojej kultury organizacyjnej. Kluczowe jest to, aby głównymi beneficjentami programu byli ci, którzy zaangażowali się w generowanie pomysłów, wdrażanie ich czy zgłaszanie potrzebnych zmian. Wdrożone zmiany będą wtedy najlepszymi ambasadorami procesu VA/VE w firmie.

Podsumowując: Zadowolenie klienta końcowego to Złoty Graal każdej firmy, a użycie technik Inżynierii Wartości na pewno usprawni nam te poszukiwania. Najważniejsze jest tu zrozumienie, co dostarcza wartość.

Jerzy Obojski, Trener i Konsultant GRUPY ODITK

Polecane szkolenia:

Proces doradczy:

Analiza wartości produktu (VA)

Powiązane szkolenia

Data rozpoczęcia	Czas trwania	Nazwa szkolenia	Miejsce	Cena

27/02/2025	2 x 6 godzin	Projektowanie pod montaż (DFA) – optymalizacja wyrobu	Szkolenie online	2400 zł
12/06/2025	2 x 6 godzin	Projektowanie pod wytwarzanie (DFM)	Szkolenie online	2400 zł

Autor artykułu

2/01/2025