Rozwój pracownika prosto z katalogu
Coraz więcej firm tworzy dla swoich pracowników katalog działań rozwojowych. Jest to dokument porządkujący wszelkie formy rozwoju rekomendowane pracownikom – zarówno szkolenia, jak i działania realizowane wewnątrz firmy, a także działania realizowane samodzielnie przez pracownika.
Taki dokument stanowi "ściągawkę" dla menedżerów zawsze, gdy trzeba zaplanować rozwój pracownika. Ułatwia przeprowadzenie oceny okresowej, a także pozwala na ujednolicenie zasad rozwoju pracowników w różnych działach czy oddziałach firmy.
Częstym bodźcem do opracowania katalogu działań rozwojowych jest wdrożenie opartej na kompetencjach oceny okresowej pracowników. Zdarza się, że gdy ocena jest dokonywana po raz pierwszy, wielu kierowników pozostawia rubrykę "działania rozwojowe" pustą, lub wpisuje do niej enigmatyczne hasła w rodzaju "szkolenie z kompetencji". Uporządkowanie szkoleń i innych działań rozwojowych w spójny katalog ma stanowić antidotum na takie sytuacje - dzięki temu mgliste pojęcie "rozwój pracownika" nabiera konkretnych, zrozumiałych dla przeciętnego pracownika kształtów.
Czy prosta tabelka to już "katalog"?
Określenie "katalog" w kontekście porządkowania działań rozwojowych bywa używane nieco na wyrost. Katalog działań rozwojowych jest przekrojowym zestawieniem szkoleń i innych działań, uporządkowanych według rozmaitych kluczy - np. według poszczególnych grup stanowisk, obszarów tematycznych, stopnia obowiązkowości (szkolenia obligatoryjne, zalecane, dodatkowe, itp.) lub formy działań (szkolenia, coaching, programy talentowe, projekty, itd.). Najprostszy przykład wykorzystania katalogu działań rozwojowych wygląda następująco: pracownik podczas oceny okresowej wspólnie z przełożonym określa, jaką wiedzę/umiejętności/postawy ma rozwijać w kolejnym okresie. Następnie, posługując się katalogiem, wspólnie wybierają z niego optymalny zestaw działań.
Tyle w teorii. W praktyce dość często dąży się do maksymalnego uproszczenia katalogu działań rozwojowych. Menedżerowie HR często obawiają się, że zbyt obszerny katalog nie spotka się z przychylną reakcją użytkowników ("tych działań jest za dużo i niczego nie mogę znaleźć!"), a jego opracowanie będzie bardzo pracochłonne. Najmniejszy "katalog", jaki widziałem, składał się z... tabelki zawierającej 6 tematów szkoleń oraz ich kosztu od osoby.
Trudno odmówić prostoty takiemu rozwiązaniu, jednak jego użyteczność jest niewielka. Po pierwsze - brakuje w nim działań innych niż szkolenia. To błąd, gdyż sugeruje pracownikom, że doskonalenie umiejętności musi koniecznie wiązać się z udziałem w szkoleniu. Pomija się cały szereg działań równie użytecznych, a przy tym tańszych (np. mentoring, wymiana doświadczeń, udział w projektach). Po drugie - katalog działań rozwojowych powinien dawać możliwość wyboru działań pod kątem określonych obszarów kompetencyjnych. Przykładowo - jeśli pracownik ma rozwijać umiejętność negocjacji, z katalogu powinno wynikać, które z działań są do tego odpowiednie. Po trzecie - katalog powinien dawać możliwość wyboru działań odpowiednich dla danego typu stanowisk (np. sprzedawcy, pracownicy produkcji). Po czwarte - powinien być na tyle obszerny, aby prawie nigdy nie było konieczności sięgania po działania spoza katalogu (np. jeśli na pięć różnych form wymiany doświadczeń stosowanych w firmie ujmiemy w katalogu tylko jedną, będzie on mało użyteczny).
Szkolenia rozwijające kompetencje
Jeśli w firmie istnieje obowiązujący model kompetencji, częstą praktyką jest określanie, które kompetencje rozwija się dzięki każdemu z działań rozwojowych. Powinno to upraszczać proces wyboru optymalnych działań. Przykładowo, jeśli z oceny okresowej wynika, że pracownik ma rozwijać kompetencje: współpraca i nastawienie na wynik, wówczas poszukiwanie odpowiednich działań rozwojowych należy ograniczyć do tych dwóch kompetencji.
Tyle w teorii. W praktyce częstym problemem są działania, których nie da się jednoznacznie przypisać do danej kompetencji. Przykładowo - uczestnicząc w interdyscyplinarnym projekcie, pracownik może rozwijać umiejętność komunikacji, współpracy, kreatywność, świadomość biznesową, wiedzę o zarządzaniu projektami oraz wiele innych obszarów. W efekcie zdarza się, że niemal każde działanie rozwija niemal wszystkie kompetencje. Taki katalog nie ułatwia pracownikom wyboru optymalnych działań. Zdarza się też, że większość działań przypisuje się tylko do jednej kompetencji (np. wiedza merytoryczna), co również znacznie pogarsza przejrzystość katalogu.
Ostatnio kilkakrotnie spotkaliśmy się z jeszcze inną praktyką: dla każdej z firmowych kompetencji tworzy się szkolenie, które będzie tę kompetencję rozwijać. W założeniu - pomysł genialnie prosty. Należy jednak pamiętać, że nie każdą kompetencję można skutecznie rozwijać poprzez szkolenia. Można to zrobić w przypadku umiejętności komunikacji czy organizacji pracy, jednak trudno jest przeprowadzić skuteczne szkolenie z takich obszarów jak zaangażowanie, inicjatywa czy identyfikacja z firmą. Tworzenie na siłę szkoleń do każdej kompetencji korzystnie wygląda "na papierze", jednak w praktyce niekoniecznie zdaje egzamin.
Katalog na każdym biurku
Ważną kwestią jest również dostępność katalogu działań rozwojowych dla pracowników. Idealna sytuacja to taka, w której katalog bywa traktowany jak książka kucharska: jest zawsze pod ręką, a pracownik zagląda do niego, gdy tylko staje przed nowym wyzwaniem i szuka "przepisu" na sukces. Tyle w teorii. W praktyce w wielu firmach pracownik styka się z katalogiem działań rozwojowych raz w roku - przy ocenie okresowej. Zdarza się, że problemem jest jego dostępność - np. gdy stanowi on jedynie załącznik do formularza oceny.
Coraz częstszą praktyką jest udostępnianie katalogu w firmowym intranecie. Jednak samo "wrzucenie w intranet" nie spowoduje, że pracownicy będą do katalogu działań rozwojowych zaglądać częściej. Dobrą praktyką jest regularne przypominanie pracownikom o istnieniu katalogu, zachęcanie, aby do niego zajrzeli także w trakcie roku. Pretekstem może być dodanie nowych, ciekawych pozycji, lub np. informacja o ostatnich miejscach dostępnych na popularnym szkoleniu.
Pamiętajmy jednak, że nawet najbardziej przystępnie opracowany i najlepiej promowany katalog działań rozwojowych może zyskać akceptację pracowników tylko wtedy, gdy będzie regularnie aktualizowany i uzupełniany.
Bartosz Skierkowski - Konsultant Grupy ODiTK
Zarządzanie konfliktem – ważny element dobrego przywództwa
Burza i pioruny, a potem ciche dni – znasz to? A może jednak od początku cisza, ale atmosfera w...
[więcej]Od czego zacząć, gdy spada sprzedaż?
Spadek sprzedaży stawia zarządzających firmą przed dylematem, jak najlepiej na zmiennym rynku...
[więcej]Czy sprzedawać wszystkim klientom?
Kiedy spadają przychody, rodzi się pokusa, by sprzedawać wszystkim klientom, którzy się pojawią....
[więcej]Zwinność jest wtedy, gdy piłka jest w grze – krótki przewodnik po AGILITY
W sporcie zwinność jest bezcenna. Szybkie podania, przejęcia, zmiany, przepływ energii między...
[więcej]Kogo zatrudnić na Dyrektora Sprzedaży? To zależy, co i jak ma sprzedawać
Firma chce się rozwijać, walczyć o rynek, w „covidowych” warunkach dodatkowo poszerzyła lub...
[więcej]Oczywiste problemy biznesowe i nieoczywiste odpowiedzi w czasach Covid-19
Wiele firm staje przed wyzwaniem dalszego projektowania swojego wzrostu w wyjątkowo zmiennym...
[więcej]Wirtualne przywództwo, czyli lider w digitalnym świecie
Przywództwo to świadomy wybór, sama charyzma nie wystarczy, by być dobrym liderem.
[więcej]Strategia w czasach pandemii
Często kryzys, obok zagrożenia, stwarza nowe okazje. Aby je dostrzec, trzeba być elastycznym....
[więcej]Tarcza 4.0. i kolejne zmiany w prawie pracy
Kolejna tarcza antykryzysowa wprowadziła sporo ważnych zmian w prawie pracy.
[więcej]Kontrolujesz własne decyzje? O pułapkach, które funduje nam mózg
Mózg wpada w wiele różnych pułapek, z których nie zdajemy sobie sprawy. A one mają wpływ na...
[więcej]BIM Koordynator – pierwsza linia obrony
2020 będziemy pamiętać jako rok Covid-19. Ale zapamiętamy go również jako rok gwałtownej rewolucji...
[więcej]Inne podejście do sukcesji
Wiadomo, że słowo 'sukces' kojarzy się pozytywnie. A co się stanie, kiedy dodamy do niego dwie...
[więcej]Are you ready to go online? Jak przygotować handlowców do transformacji sprzedaży
O transformacji sprzedaży do online mówiono od kilku dobrych lat, ale była to raczej aspiracja,...
[więcej]Projekt ekstremalny od środka – the good, the bad and the ugly
Niezwykłe czasy rodzą niezwykłe historie. Przedstawiam anatomię z projektu, który okazał się być...
[więcej]Jak motywować w nieprzewidywalnych czasach
Menadżerowie wciąż poszukują skutecznych sposobów motywowania swoich pracowników. A jeśli w tzw....
[więcej]O co tyle krzyku z odpornością psychiczną?
Wyobraź sobie, że jesteś wysoko w górach. Pogoda może zmienić się w każdej chwili. Czasem świeci...
[więcej]Ty kontra stres – o mądrej rozgrywce i przygotowaniu na nowe
Pamiętam, jak w 2008 roku pisałem artykuły o zarządzaniu stresem w obliczu kryzysu ekonomicznego,...
[więcej]Rozwój w czasach zarazy
Rozwój znajduje się w ćwiartce matrycy Eisenhowera: WAŻNE/NIEPILNE – tak pokazują moje...
[więcej]Liderze - doładuj pozytywne emocje
O różnicach pomiędzy byciem menadżerem a liderem powiedziano już bardzo dużo. Aktualna sytuacja to...
[więcej]Jak oswoić niepewność – redukuj swój lęk
Kto z nas lubi się bać? Nie chcemy lęku. Unikamy go na różne sposoby (mniej i bardziej zdrowe)....
[więcej]Praca zdalna – kluczowe kwestie prawne
W związku z przyspieszonym transferem do pracy zdalnej, stykamy się z pytaniami ze strony działów...
[więcej]Jak cię widzą, tak ci płacą – o znaczeniu ubioru w biznesie
Mówi się, że nie powinniśmy oceniać książki po okładce. A i tak często to robimy - wydajemy opinię...
[więcej]Zwinność wodospadu, czyli agile mindset
Turkusowe zarządzanie, samoorganizujące się zespoły, zwinność organizacji. Znamy to, prawda? Te i...
[więcej]Project management z perspektywy czasu – jak było i jak będzie
Kiedy poprosiliśmy ministra gospodarki o honorowy patronat nad konferencją Project Management,...
[więcej]Samoorganizujący się zespół? Tak, ale po sFRISowaniu
Typowa sytuacja: dołączyłeś do projektu Agile i wiesz, że macie stać się zespołem...
[więcej]Goodness is good for business – kilka słów o programach wellbeing
Weekend trwa jeszcze w najlepsze, a Ty myślisz tylko o tym, że następnego dnia musisz iść do pracy....
[więcej]Rozwój po nowemu – WOW w procesach rozwojowych
Zmiana pokoleniowa w firmach, wszechobecna technologia i rzeczywistość VUCA kształtują nowe...
[więcej]Taki mamy klimat – globalne ocieplenie a przyszłość zarządzania projektami
Nie lubimy zmian. Byłoby świetnie, gdyby sprawy mogły podążać ustalonymi od dekad ścieżkami, gdzie...
[więcej]Uważny, obecny i skuteczny, czyli mindfulness lidera
Nie masz chwili wytchnienia. Nadmiar obowiązków, presja, pośpiech, konflikty, zmiany, oczekiwania,...
[więcej]Digitalne docenianie – spróbuj, co ci szkodzi
Słowa mają siłę. Szczególnie te, które wyrażają docenienie. Ale jak ich używać, gdy zwykłe...
[więcej]Wdrożenie BIM to droga do sukcesu - o ile nie idziesz na skróty
W branży budowlanej, jednej z branż sektora bądź co bądź usługowego, sukces opisany jest w bardzo...
[więcej]Program rozwojowy od kuchni – doprawiony 70:20:10
Zainspirowała mnie ostatnio międzynarodowa firma dostarczająca produkty żywnościowe bezpośrednio do...
[więcej]Czy opłaca się inwestować w personal branding kadry menadżerskiej?
Czy inwestując w markę osobistą menadżera, nie pomagamy mu w gładkim przejściu do konkurencji?...
[więcej]Wódz z nerwami na wodzy
Jaka jest wspólna cecha menadżerów? Poza tym, że kierują ludźmi w organizacjach, zdecydowana...
[więcej]Załatwiony w białych rękawiczkach
Menadżerze, markę osobistą buduj wtedy, kiedy masz pracę.
[więcej]BIM - siła kompetentnego zespołu
Ostatni rok to czas niezwykle intensywnego rozwoju BIM (Building Information Modeling) w Polsce....
[więcej]Głodni doceniania, czyli słów kilka o roli docenienia w miejscu pracy
Paradoks dzisiejszych czasów: mnożą się programy uznaniowe i benefitowe dla pracowników, a poziom...
[więcej]Złoto ukryte u konstruktorów, czyli Design For Assembly (DFA)
Realia pracy konstruktorów zwykle wyglądają tak, że menadżerowie oczekują od nich sporego tempa. Bo...
[więcej]Jak, a nie co – kiedy proces jest ważniejszy niż cel
Ludzie odnoszący sukcesy i ich nieodnoszący mają takie same cele.
[więcej]Business acumen, czyli czy leci z nami pilot
Poprawa EBITDA o 2,5% jest jednym z celów strategicznych pewnej firmy. Brzmi sensownie. Ale czy...
[więcej]