Zmiany i nowości w wytycznych i certyfikacji IPMA

Najnowsza wersja „Wytycznych Kompetencji Indywidualnych w Zarządzaniu Projektami, Programami i Portfelami” (IPMA Individual Competence Baseline version 4.0) wprowadza istotne zmiany zarówno w treści wymagań, jak i w zasadach certyfikacji.

Przede wszystkim po raz pierwszy zaprezentowano tłumaczenie oryginału z języka angielskiego zamiast narodowej wersji Wytycznych. W jego opracowaniu wzięli udział m.in. eksperci z Polski, dla których zarządzanie projektami jest kluczowym obszarem działalności biznesowej. W ten sposób powstał jednolity standard dla wszystkich organizacji zrzeszonych w IPMA z całego świata.

Co jeszcze uległo zmianie i jakich nowości należy się spodziewać?

Ludzie, Praktyka i Perspektywa

Dotychczasowe Oko Kompetencji obejmujące umiejętności: Behawioralne, Techniczne i Kontekstowe zostało zastąpione analogicznie obszarami: Ludzie, Praktyka i Perspektywa, a wśród nich udało się wyselekcjonować aż 29 elementów kompetencji.

Zawód Project Managera uznany został za zawód globalny, a zdolności, umiejętności i wiedza mają być sprawdzane zarówno dla projektów, jaki i programów oraz portfeli. Na ten moment powstała jedynie pierwsza część wytycznych kompetencji, która obejmuje zarządzanie projektami.

Zmiany w egzaminach certyfikacyjnych

Prace nad nową wersją egzaminu trwają od kilku miesięcy. Pierwotnie nowe testy miały obowiązywać już od lipca 2018, ale po kolejnych przesunięciach terminu ostatecznie przyjęto, że możliwość egzaminowania według starych zasad zakończy się w listopadzie tego roku. Od tego momentu zdawać będzie można wyłącznie według nowych wytycznych i w nowej formule egzaminu. Przy czym te zmiany dotyczą na razie tylko certyfikacji na poziomie D, czyli dla Certyfikowanych Specjalistów Zarządzania Projektami. Wyższe poziomy na razie pozostają niezmienione w formule egzaminu, a zmiany zostaną wprowadzone dopiero w 2019 roku.

Co zatem się zmienia? Wyeliminowano pytania, których konstrukcja jest niejednoznaczna, które opierają się o negację definicji, czy są po prostu podchwytliwe. Nie będzie też odpowiedzi, z których trzeba wybrać najlepszą, bo zawsze tylko jedna odpowiedź będzie w pełni poprawna.

Rewolucją jest odejście od wielkich zadań obliczeniowych, rysunkowych czy dużego studium przypadku. Znacznie mniej będzie ręcznego liczenia ścieżek krytycznych albo kompleksowej analizy Earned Value (EV). Jeśli chodzi o EV, to warto też wspomnieć, że w treści pytań będą używane wyłącznie angielskojęzyczne skróty (nie będzie polskiego słownika EV).

Każdy z 29 elementów kompetencji będzie weryfikowany jednym pytaniem opisowym za trzy punkty oraz dwoma pytaniami testowymi, po jednym punkcie za każde. Inaczej też będzie liczona skuteczność zdania egzaminu. Nie wystarczy już uzyskać ponad 50% punktów z całego egzaminu. Trzeba też mieć taką skuteczność w każdym z 29 elementów kompetencji. Wprowadzane zmiany nie zmniejszają ani nie podnoszą poziomu trudności egzaminu, choć na pewno upraszczają i ujednolicają proces oceny. To, co może budzić wątpliwości, to utrzymujący się nadal znikomy udział pytań, które dotykają zarządzania projektami opartego na podejściu zwinnym (Agile). Jest to o tyle dziwne, że same wytyczne kompetencji oferują tak uniwersalny model kierowania projektami, że wcale nie narzucają podejścia tradycyjnego.

Czas pokaże, co jakościowo dadzą wprowadzane zmiany. Kiedy w życie weszły wytyczne ICB 3.0, w pierwszym okresie radykalnie obniżał się procent skutecznie zdanych egzaminów. Dopiero po kilku miesiącach, kiedy temat okrzepł, statystyki wróciły do normy. Jednostki szkoleniowe musiały nauczyć się lepiej rozumieć egzaminy, a asesorzy skorygowali pytania i sam sposób oceny. Tym razem jest szansa, że będzie inaczej. Pytania zostały poddane walidacji szerokiego gremium trenersko-asesorskiego, a wytyczne zdefiniowano bardziej precyzyjnie. Moim zdaniem za około pół roku będzie można ocenić, czy projekt zakończył się sukcesem obejmującym wysoki poziom satysfakcji wszystkich interesariuszy.

Przemysław Lisek, Trener GRUPY ODITK