BIM Koordynator – pierwsza linia obrony

Ostatni rok będziemy pamiętać nie tylko jako rok Covid-19, ale też rok gwałtownej rewolucji cyfrowej w gospodarce, szczególnie w budownictwie, uważanym za jedną z najbardziej „zacofanych cyfrowo” gałęzi przemysłu.

Paradoksalnie to właśnie wybuch pandemii stał się stymulatorem cyfryzacji, a lockdown będący próbą obrony przed rozprzestrzenianiem się wirusa, mocno zmienił sposób pracy inżynierów.

Doskonale można to było zaobserwować w marcu i kwietniu 2020, kiedy większość firm projektowych uruchomiła (lub próbowała uruchomić) pracę zdalną. Niektóre zrobiły to "z biegu", stosując różne rozwiązania technologiczne umożliwiające pracę zdalną i zdalną koordynację projektów. Innym zajęło to dużo więcej czasu, a są też takie, którym nie udało się przejść w tryb online w zakresie umożliwiającym prowadzenie normalnych prac.

Rola koordynacji w zespołach BIM-owych

To, czy firma projektowa potrafiła zachować swoją efektywność mimo ograniczenia lub wręcz wyłączenia fizycznej obecności pracowników w biurze, zależało od dwóch czynników. Po pierwsze: od posiadania odpowiedniej infrastruktury. Drugim aspektem była wdrożona metodyka umożliwiająca pracę w wielobranżowych zespołach rozproszonych. Bo komputery i oprogramowanie to nie wszystko. Bez zdefiniowania i egzekwowania określonych standardów modelowania, gromadzenia danych, ich przechowywania i udostępniania, próba pracy zdalnej rozproszonych zespołów powodowała chaos podczas realizacji projektów.

Okazało się, że firmy które najlepiej poradziły sobie ze skutkami pandemii w swojej działalności, pracowały w oparciu o metodykę BIM. W pierwszych dniach lockdown'u najbardziej zapracowanymi ludźmi w biurach projektowych byli pracownicy IT (infrastruktura techniczna) i Koordynatorzy BIM, których zadaniem było zapewnienie ciągłości wymiany informacji pomiędzy projektantami pracującymi w różnych lokalizacjach.

Kluczowe dla biur projektów stały się:

• koordynacja dokumentacji projektowej i modeli branżowych,
• wykrywanie kolizji,
• stosowanie standardów modelowania,
• stosowanie w praktyce wytycznych BIM Manuali i BEP,
• kontrola poprawności przepływu informacji przez środowisko CDE,
• integracja modeli z innymi źródłami danych.

Koordynatorzy BIM, którzy potrafili zapewnić realizację powyższych oczekiwań okazali się bezcenni dla swoich firm. Niestety w wielu przypadkach zabrakło dobrych Koordynatorów BIM i mimo wydania setek tysięcy złotych na sprzęt komputerowy i oprogramowanie, brak skutecznej koordynacji rozproszonego procesu projektowego uniemożliwił szybką zmianę trybu pracy zespołów projektowych.

Kim są Koordynatorzy BIM?

Doprecyzujmy, kim są Koordynatorzy BIM. To najczęściej doświadczeni modelerzy BIM, którzy:

· Doskonale znają swoją branżę, ale mają też wiedzę na temat procesu projektowego w organizacji. Znają ograniczenia technologiczne i organizacyjne.

· Znają kompetencje BIM członków zespołów, w których pracują i potrafią je wykorzystać. Posiadają szeroką wiedzę dotyczącą stosowanych rozwiązań IT.

· Znają i rozumieją proces zarządzania informacją w projekcie BIM, dlatego m.in. potrafią definiować standardy modelowania.

· Egzekwują i weryfikują stosowanie przez projektantów określonej metodyki pracy i standardów.

· Są wsparciem dla osób zajmujących się modelowaniem BIM. 

Krótko mówiąc: Koordynator BIM pilnuje, aby modele BIM i wygenerowana z nich dokumentacja były spójne, aktualne, kompletne i dostępne, czyli zgodne ze standardami BIM*.

Co ważne, przyglądając się szczegółom cyfryzacji firm, można zauważyć, że uzyskiwana efektywność rozwiązań, koszty ponoszone na infrastrukturę IT i koszty organizacyjne są bardzo silnie powiązane z kompetencjami i wiedzą osób, które odpowiadają za cyfryzację. Można wydać setki tysięcy złotych na zakup sprzętu i oprogramowania z mizernym efektem, a można też wykorzystać posiadane zasoby i uzyskać świetne rezultaty. Kluczowa jest tu wiedza. Wiedza dotycząca technologii IT, jak i wiedza o procesach, w których ta technologia ma być wykorzystywana. Nie wystarczy zakup silnych komputerów i drogiego oprogramowania. To są tylko narzędzia, które muszą być dobrze i efektywnie wykorzystane.

Jak podejść do wdrażania cyfryzacji i BIM? Jakich ludzi i z jakimi kompetencjami potrzebujemy?

Problem polega na tym, że każde wdrożenie jest inne, bo każda organizacja jest inna. Nie ma jednego, idealnego rozwiązania dla wszystkich. Dlatego ważna jest wiedza przekrojowa osób odpowiedzialnych za cyfryzację w firmach. Nawet jeżeli są ekspertami, to najczęściej ich praktyczna wiedza jest oparta tylko na ich własnym doświadczeniu, więc w sposób naturalny jest ograniczona. Stosują rozwiązania, które znają, mimo, że być może zastosowanie innego byłoby dużo efektywniejsze. Ale nie mają czasu na szukanie i analizę przydatności ogromu informacji dostępnych w sieci. Dlatego bardzo często stosowane rozwiązania nie są optymalne: są albo zbyt kosztowne, albo nieefektywne, albo uciążliwe dla użytkowników.

Pandemia Covid-19 uruchomiła wdrażanie w wielu firmach przede wszystkim tzw. "wewnętrznego BIM-u", poprawiającego procesy wewnątrz organizacji: efektywne użycie oprogramowania do modelowania, stosowanie przygotowanych standardów dla modeli i dokumentacji, koordynacja, ustrukturyzowane repozytoria modeli i dokumentacji itd. Zakres wdrożenia obejmuje wiele obszarów. A z BIM jest jak z medycyną: żeby być na bieżąco i "leczyć", trzeba cały czas uzupełniać swoją wiedzę.

Prowadząc szkolenia i zajęcia na studiach podyplomowych, często spotykam Koordynatorów BIM, którzy są ekspertami w swoim obszarze, ale mają świadomość, że aby działać efektywniej, potrzebują bardziej przekrojowej wiedzy i doświadczenia innych ekspertów. Bo dzięki temu dokonuje się odkryć typu: "Zastosowałem dobre rozwiązanie, ale okazuje się, że na rynku istnieją jeszcze lepsze albo tańsze".

Dobry Koordynator BIM okazał się bezcenny w organizacji projektowej, która musiała szybko przestawić się na pracę online. Co oznacza "dobry Koordynator BIM"? To taki, który zna proces projektowy w organizacji, zna ograniczenia technologiczne i organizacyjne, poziom kompetencji zespołu i posiada szeroką wiedzę o stosowanych rozwiązaniach - zarówno w zakresie IT, jak i metodyki pracy czy standaryzacji. Taką wiedzę można zdobyć albo realizując kolejne wdrożenia w różnych organizacjach, albo korzystając z zaawansowanych szkoleń, podczas których inni eksperci dzielą się swoją wiedzą.

*Doceniając znaczenie dobrych Koordynatorów BIM w firmach projektowych, uruchomiliśmy certyfikację tej funkcji, która ma dać gwarancję wysokich kompetencji certyfikowanego Koordynatora BIM. Wspólnie z GRUPĄ ODITK, naszym partnerem edukacyjnym, przygotowujemy BIM Koordynatorów do tej roli i egzaminu certyfikującego ich kompetencje.

Dariusz Kasznia, Prezes Europejskiego Centrum Certyfikacji BIM