BIM - siła kompetentnego zespołu

Ostatni rok to czas niezwykle intensywnego rozwoju BIM (Building Information Modeling) w Polsce. Potwierdzają to liczne konferencje i spotkania traktujące ten temat jako HOT. Branża poszukuje informacji, szczególnie tych, które dotyczą doświadczeń w realizacji projektów z wykorzystaniem BIM.

Ważkie pytania to: Jak podejść do wdrażania BIM? Jakich ludzi i z jakimi kompetencjami potrzebujemy?

Dotychczas wiedza i praktyka opierała się głównie na profesjonalizmie pojedynczych osób starających się wykorzystać BIM w swojej codziennej pracy. Brakowało w tym względzie punktów odniesienia. Stąd zakres obowiązków BIM Menedżera mógł wyglądać w praktyce znacząco różnie w odmiennych miejscach (na szczęście rynek się standaryzuje - w tym roku rusza projekt certyfikacyjny, który umożliwi praktykom BIM zdobycie i potwierdzenie kompetencji BIM Menedżera).

Zakres możliwości wykorzystania BIM nieustannie się poszerza, a co za tym idzie - kompetencje inżynierów uczestniczących w procesach budowlanych realizowanych zgodnie z BIM muszą być coraz szersze.

W tym artykule krótko omówię kluczowe role w projektach BIM w kontekście stawianych im wymagań.

Role w zespole, czyli kto jest kim w projektach BIM

BIM nie jest celem, lecz narzędziem służącym osiągnięciu precyzyjnie zdefiniowanych celów. Kluczową rolę w zapewnieniu skutecznego wykorzystania BIM w organizacji pełni wspomniany już BIM Menedżer (o kompetencjach na tym stanowisku więcej w dalszej części artykułu). Skoro jest menedżer, to jest też zespół. Spójrzmy na pozostałe role w zespole BIM:

· Menedżerowie Informacji

Dawniej nazywani BIM Menedżerami Informacji. To "trochę BIM Menedżerowie", którzy mogą mieć mniejsze kompetencje w zakresie modelowania 3D BIM, ale posiadają dużą wiedzę w zakresie zarządzania informacją, standaryzacji i wykorzystania narzędzi IT stosowanych w tych obszarach. Potrafią tworzyć mapy procesów i implementować je w narzędziach klasy CDE. Definiują i egzekwują standardy bezpieczeństwa i wymiany informacji. Kluczowa jest dla nich doskonała znajomość swojej organizacji, a co za tym idzie - umiejętność "wplatania" procesów i procedur BIM w istniejące w niej procesy wewnętrzne i zewnętrzne.

· Modelerzy BIM

Doskonale znają wykorzystywane przez siebie programy do tworzenia modeli 3D BIM nie tylko w zakresie typowych dostępnych opcji, ale również w zakresie możliwości automatyzacji swoich działań. Ważne, aby rozumieli istotę modeli BIM i różnice między modelami 3D CAD a 3D BIM, znali zasady parametryzacji i kontekstowości stosowanych w modelach BIM obiektów. Powinni znać i stosować zasady standaryzacji danych, interfejsów, zapisu informacji itd. Ważne, by rozumieli znaczenie i różnice pomiędzy stosowanymi w procesie BIM formatami plików natywnych i otwartych.

· Koordynatorzy modeli BIM

To najczęściej osoby z "przeszłością" modelerów BIM, ale posiadający dodatkowe kompetencje pozwalające im skutecznie koordynować modele branżowe w celu uzyskania jednego modelu wielobranżowego. Powinni znać dodatkowe narzędzia pozwalające dokonywać takiej integracji, weryfikować poprawność modeli, wykrywać kolizje, sprawdzać zgodność modeli z określonymi standardami, a w razie potrzeby definiować te standardy.

· Analitycy BIM

Inżynierowie różnych specjalności, którzy na bazie modeli BIM, korzystając z dedykowanego oprogramowania, potrafią wykonać różnorodne analizy związane z całym cyklem życia obiektu budowlanego (kosztorysy, harmonogramy, analizy energetyczne, optymalizacje rozwiązań ze względu na zdefiniowane wymagania zamawiającego itp.). Mogą też zajmować się przekształcaniem lub informacyjnym wzbogacaniem gotowych modeli na potrzeby realizacji (rozwiązania warsztatowe, prefabrykacja itp.).

BIM Menedżer - aktor pierwszego planu

Od BIM menedżerów oczekuje się, że będą efektywnie wdrażać i rozwijać BIM w ramach swojej organizacji. Aby sprostać tym wymaganiom, nawet ekspercka znajomość wybranych programów jest niewystarczająca. Niezbędna jest również obszerna, usystematyzowana wiedza o procesach tworzenia i zbierania oraz zarządzania informacją. A także umiejętności "miękkie".

BIM Menedżer powinien skutecznie komunikować, współpracować i rozumieć potrzeby, ale i ograniczenia wszystkich uczestników procesu projektowego i realizacji, w tym również zamawiającego. To, co nasi klienci wskazują jako kluczowe, to definiowanie wspólnych celów i współpraca wszystkich interesariuszy przy realizacji projektów BIM. A w przypadku współpracy międzybranżowej zarządzanie interesariuszami może nastręczyć nie lada trudności. Stąd niezwykle ważne jest rozwijanie często niedocenianych kompetencji społecznych.

"Druga noga" BIM Menedżera to szeroka wiedza techniczna i projektowa. BIM Menedżerowie to najczęściej doświadczeni koordynatorzy BIM, których kompetencje obejmują nie tylko aspekty związane z modelem 3D BIM, ale również wszelkie kwestie dotyczące zarządzania procesem informacyjnym wewnątrz i na zewnątrz organizacji oraz standaryzacją tego procesu. Znają procesy inwestycyjne, posiadają podstawową wiedzę dotyczącą aspektów prawnych związanych z realizacją obiektów budowlanych. Posiadają szeroką wiedzę dotyczącą możliwości zastosowania BIM, dostępnych narzędzi, kierunków rozwoju. Znają swoją organizację, a co za tym idzie - potrafią wpleść procesy BIM w istniejącą strukturę organizacji. Powinni znać najpopularniejsze, stosowane standardy i normy BIM.

Poszukując do zespołu BIM Menedżera, często potrzebujemy punktu odniesienia - czy nasz kandydat posiada profesjonalną wiedzę, wymaganą na tym stanowisku w rozumieniu standardów BIM na polskim rynku, jakie ma umiejętności i doświadczenie? W wielu branżach i zawodach potwierdzeniem kompetencji są certyfikacje. Tak jak wspomniałam, już jesienią można spodziewać się startu certyfikacji BIM Menedżerów realizowanej przez Europejskie Centrum Certyfikacji BIM. Praktycy, którzy spełniają wymagane kryteria bazowe, będą mogli przystąpić do egzaminu. Aktualne informacje w tym zakresie ECC BIM będzie publikować na swojej stronie internetowej. Certyfikacja to odniesienie do dobrych praktyk i standardów BIM, to również przynależność do profesjonalnej grupy zawodowej.

Zainteresowanych już teraz zapraszamy do zarezerwowania miejsca na szkoleniach przygotowujących do certyfikacji, które opracowaliśmy w partnerstwie z ECC BIM.

Agnieszka Graszewicz, Koordynator projektów szkoleniowych GRUPY ODITK, na podstawie wywiadu z Dariuszem Kasznia, Prezesem Europejskiego Centrum Certyfikacji BIM