Czego menadżer może się nauczyć od psa?
Zespoły mogły się już uczyć od dzikich gęsi. Sprawdzonym trenerem okazał się też koń. Mnie ciekawych lekcji leadershipu udzielił mój pies, Biały Owczarek Szwajcarski (BOS).
Świat zwierząt dostarcza inspiracji rozwojowych i szkoleniowych nie od dziś (zachęcam do lektury artykułu "Czego możemy się nauczyć od gęsi?" Doroty Jakubowskiej-Kurzec). Swego czasu bardzo popularne były treningi przywództwa z końmi. Okazuje się też, że wartościowych lekcji menadżerowi może udzielić pies.
Rok temu stałam się właścicielką białego owczarka szwajcarskiego. Ponieważ BOS to pies stróżujący, ma silny charakter. A przy tym również pokaźne gabaryty. Moje spore doświadczenie "psiary" okazało się niewystarczające i trzeba było zasięgnąć rady specjalistów.
Ja i BOS rozpoczęliśmy psią edukację przedszkolną i szkolną (notabene więcej się tam uczy właściciela niż psa). Na tych lekcjach sporo skorzystały moje umiejętności menadżerskie.
Lekcja 1: Chwal, chwal i jeszcze raz chwal
Ponieważ BOS'y to mądrale, nasze "pierwsze sukcesy" uśpiły moją czujność. Kiedy mój pies nabył już kilka umiejętności, przestało mu się chcieć (II ćwiartka Blancharda). Poradziłam się specjalisty. Instruktor stwierdził, że za mało go chwalę. Okazuje się, że jedyny patent to przyłapywać go na tym, co robi dobrze i natychmiast gratyfikować: smakiem, dobrym słowem lub zabawą.
To naprawdę trudne, nie mam tego w DNA. Nie jestem w tym odosobniona. Badania pokazują, że pochwała, mimo że ma naprawdę moc, jest rzadko wykorzystywana przez menadżerów. Zwykle stoją za tym silne przekonania typu: "przecież na tym polega ich praca", "jak będę chwalić, to będą chcieli podwyżkę", "nie mam na to czasu" czy "mnie też nikt nie chwali". Może powinno się już w podstawówce uczyć chwalenia, doceniania innych osób?
My menadżerowie za bardzo skupiamy się na nagrodach i formalnym uznaniu (choć wiadomo, że są silnymi motywatorami). Zacznijmy "przyłapywać" ludzi na tym, co robią dobrze i doceniajmy to dobrym słowem! Rynek pracownika sprawia, że jednym z zadań menadżerów jest sprawienie, aby pracownicy czuli się cenieni.
Lekcja 2: Zarażaj tylko pozytywnymi emocjami
Kiedy BOS skończył rok, stał się ogromny. Mam szczęście mieszkać nad morzem i korzystać z uroków klifu i okalających go lasów. Oczywiście korzystają z nich też inni ludzie. Swego czasu sen z powiek spędzali mi biegacze i rowerzyści - BOS uwielbiał poprawiać im "czasówkę". Widząc ich, reagowałam nerwowo i przywoływałam psa, by spiąć go na smycz. Ten oczywiście nie chciał dać się złapać! Sytuacja z dnia na dzień stawała się coraz bardziej dramatyczna - BOS pozwalał sobie na śmielsze ataki.
Instruktor stwierdził, że pies reaguje tak, bo widzi moją nerwowość i odczytuje ją jako strach przed tymi ludźmi. Dla psa oznacza to jedno - trzeba bronić Pani. By sprawdzić tę teorię, z duszą na ramieniu, nie odwołałam psa, mimo że zobaczyłam aż trzech rowerzystów. Dość powiedzieć, że teraz mój pies grzecznie mija biegaczy i amatorów dwóch kółek.
Ta historia dała mi do myślenia o "zarażaniu emocjami". Jak często zarażamy emocjami swój zespół? Jak nasz strach, złość rezonuje na podwładnych i sprawia, że podejmują złe decyzje? I odwrotnie, jak nasze pozytywne nastawienie dodaje im skrzydeł? Świadomość własnych emocji to pierwszy krok do zmiany, bo tylko tym, co świadome możemy zarządzać. To, co nieświadome zarządza nami.
Lekcja 3: Buduj różnorodną paletę motywacyjną
Jako 6-miesięczne szczenię BOS był jak małpka w cyrku. W psim przedszkolu z dumą prezentowaliśmy "siad, podaj łapę, leżeć" i inne sztuczki. Za przysmak robił wszystko.
Teraz, jako roczny pies, proszony o łapę patrzy, czy mam w ręku nagrodę. Jeśli nie, z pogardą odwraca łeb i ani myśli ją podać. Powód: za długo otrzymywał gratyfikację w postaci przysmaków. Za rzadko wymieniałam je na coś innego, np. pochwałę czy zabawę. I mam sytuację: jak nie "zapłacę", to nie dostanę.
Nasuwa się refleksja: Czy moja "paleta" motywacyjna ma za mało barw? Czy jako menadżer nie nadużywam jakiegoś koloru i jak on się chwilowo wyczerpie, to nie będę miała jak motywować pracowników?
Z pochwałami też jest problem. Pokolenie, które było nimi obsypywane jako dzieci, jest już na rynku pracy. Wielu z nich, by funkcjonować, potrzebuje ciągle dostawać laurki.
Jak złapać balans i odpowiednio motywować? Zamiast nagradzać pracowników za najmądrzejsze pomysły i wybitne osiągnięcia, warto ich chwalić za wykazanie inicjatywy, zakończenie trudnego zadania, nauczenie się czegoś nowego, wykazanie się odwagą oraz otwartość na krytykę i gotowość jej wykorzystania. I po prostu za to, że nie potrzebują nieustannych pochwał.
Lekcja 4: Pamiętaj o dwóch stronach medalu
Nienawidzę prowadzać psa na smyczy. Wybierając rasę, ważne dla mnie było, by pies na spacerze podążał za właścicielem. Takie są BOS'y. Od szczenięcia mój BOS był prowadzany bez smyczy. Zakładałam ją przy ruchliwych ulicach. Po jej zdjęciu, np. w lesie, pies dreptał za mną krok w krok. Tę wolność pokochaliśmy oboje.
Ale w sytuacjach, kiedy trzeba użyć smyczy, zaczęły pojawiać się schody. BOS uznał, że jeśli już musi na niej być, to najlepiej szybko znaleźć się w miejscu, gdzie zostanie zdjęta. A pies o wadze 35kg ma siłę konia! Trudno go zatrzymać. Część spaceru ze smyczą jest nieprzyjemna i dla mnie, i dla niego.
Każda sytuacja, także zarządcza, ma dwie strony. Jeżeli nadmiernie kontroluję zespół, pokazuję co i jak ma być zrobione, to nie mogę się dziwić, że po pewnym czasie ludzie nie wykazują kreatywności i odpowiedzialności. I odwrotnie: gdy beztrosko deleguję i nie monitoruję, to czemu na koniec dnia czuję frustrację, że zadania nie są wykonane lub zostały zrealizowane inaczej niż oczekiwałam?
Aby znaleźć złoty środek, warto przejrzeć swoje nawyki menadżerskie i przeanalizować ich konsekwencje - te pozytywne, jak i negatywne. I zdecydować, nad którymi warto popracować.
Mój nauczyciel towarzyszy mi od roku. Zapewne jeszcze nie raz udzieli mi wartościowych lekcji - i życia, i zarządzania. Sama jestem ich ciekawa. Wiem, że czekają mnie wyzwania z kategorii: "Jak nauczyć starego psa nowych sztuczek?". Jestem gotowa, by czerpać z nich inspirację do wzbudzania nowej energii i zaangażowania u współpracowników. Pewnie niektórymi z tych lekcji jeszcze się z Państwem podzielę.
Iwona Skiba, Dyrektor Obszaru Szkoleń Psychologii Biznesu GRUPY ODITK
Polecane:
Goodness is good for business – kilka słów o programach wellbeing
Weekend trwa jeszcze w najlepsze, a Ty myślisz tylko o tym, że następnego dnia musisz iść do pracy....
[więcej]Rozwój po nowemu – WOW w procesach rozwojowych
Zmiana pokoleniowa w firmach, wszechobecna technologia i rzeczywistość VUCA kształtują nowe...
[więcej]Taki mamy klimat – globalne ocieplenie a przyszłość zarządzania projektami
Nie lubimy zmian. Byłoby świetnie, gdyby sprawy mogły podążać ustalonymi od dekad ścieżkami, gdzie...
[więcej]Uważny, obecny i skuteczny, czyli mindfulness lidera
Nie masz chwili wytchnienia. Nadmiar obowiązków, presja, pośpiech, konflikty, zmiany, oczekiwania,...
[więcej]Digitalne docenianie – spróbuj, co ci szkodzi
Słowa mają siłę. Szczególnie te, które wyrażają docenienie. Ale jak ich używać, gdy zwykłe...
[więcej]Wdrożenie BIM to droga do sukcesu - o ile nie idziesz na skróty
W branży budowlanej, jednej z branż sektora bądź co bądź usługowego, sukces opisany jest w bardzo...
[więcej]Program rozwojowy od kuchni – doprawiony 70:20:10
Zainspirowała mnie ostatnio międzynarodowa firma dostarczająca produkty żywnościowe bezpośrednio do...
[więcej]Czy opłaca się inwestować w personal branding kadry menadżerskiej?
Czy inwestując w markę osobistą menadżera, nie pomagamy mu w gładkim przejściu do konkurencji?...
[więcej]Wódz z nerwami na wodzy
Jaka jest wspólna cecha menadżerów? Poza tym, że kierują ludźmi w organizacjach, zdecydowana...
[więcej]Załatwiony w białych rękawiczkach
Menadżerze, markę osobistą buduj wtedy, kiedy masz pracę.
[więcej]BIM - siła kompetentnego zespołu
Ostatni rok to czas niezwykle intensywnego rozwoju BIM (Building Information Modeling) w Polsce....
[więcej]Głodni doceniania, czyli słów kilka o roli docenienia w miejscu pracy
Paradoks dzisiejszych czasów: mnożą się programy uznaniowe i benefitowe dla pracowników, a poziom...
[więcej]Złoto ukryte u konstruktorów, czyli Design For Assembly (DFA)
Realia pracy konstruktorów zwykle wyglądają tak, że menadżerowie oczekują od nich sporego tempa. Bo...
[więcej]Jak, a nie co – kiedy proces jest ważniejszy niż cel
Ludzie odnoszący sukcesy i ich nieodnoszący mają takie same cele.
[więcej]Business acumen, czyli czy leci z nami pilot
Poprawa EBITDA o 2,5% jest jednym z celów strategicznych pewnej firmy. Brzmi sensownie. Ale czy...
[więcej]Menadżerze, chcesz „uczynić” ludzi odpowiedzialnymi?
Jednym z wyzwań, o których najczęściej mówią liderzy, jest brak odpowiedzialności w ich...
[więcej]Storywatching w działaniach HR
W grudniu „Forbes” opublikował listę najlepiej zarabiających Youtuberów. Na jej szczycie znalazł...
[więcej]Trendy rozwojowe 2018/2019 – czym bije serce rozwoju?
I znów znienacka dopadł nas koniec roku! Myślę, że nie tylko mnie zatrważa, jak czas po prostu...
[więcej]Innowacyjność w Polsce – jak to naprawdę wygląda?
Innowacyjność w Polsce ma różne oblicza. Dużo w tym kontekście mówi się o start-upach, i słusznie....
[więcej]Relacje – cichy zabójca sprzedaży?
Od kilku lat w procesach sprzedażowych kładzie się nacisk na budowanie relacji z klientem. Kierunek...
[więcej]Zmiany i nowości w wytycznych i certyfikacji IPMA
Najnowsza wersja „Wytycznych Kompetencji Indywidualnych w Zarządzaniu Projektami, Programami i...
[więcej]Planowanie programu rozwojowego – z kim i o czym rozmawiać
Fakt: Programy rozwojowe często nie osiągają założonych rezultatów.
[więcej]Grywalizacja – let's talk about fun
Super poważny zawodowy świat zmienia oblicze. Domaga się świeżości, lekkości i funu. Millenialsi,...
[więcej]Kto decyduje o wdrożeniu strategii organizacji - duży i mały obrazek
Typowy obrazek z polskich organizacji: zarząd wypracowuje strategię, a następnie zaprasza...
[więcej]Zator ogłoszony, czyli BIM w zamówieniach publicznych już w Polsce
Wyobraźmy sobie taką sytuację. Długo oczekiwana inwestycja w centrum miasta. Przebudowa, która...
[więcej]Kultura narodowa w biznesowej globalnej wiosce – czy nadal ma znaczenie?
Dlaczego w Arabii Saudyjskiej manekiny sklepowe nie mają głów?
[więcej]Związki zawodowe – czy pojawią się w każdej firmie?
Na początku czerwca 2018 r. sejm przyjął ustawę, która zasadniczo zmienia przepisy regulujące...
[więcej]Programy rozwojowe i model 70:20:10 – historia z happy endem?
Odnoszę wrażenie, iż wszyscy zgadzamy się, że model 70:20:10 powinien stanowić kręgosłup programów...
[więcej]Etyczna sprzedaż w branży ubezpieczeniowej – poszukiwanie jednorożca?
„Czy da się wyżyć w sprzedaży, nie oszukując?” – takim pytaniem zaskoczył mnie kilka dni temu...
[więcej]Mentoring – nie zaczynaj od ogona
Nie mogę wyjść z zaskoczenia, gdy w kolejnej organizacji, która uruchamia mentoring, stykam się z...
[więcej]BIM Manager – praca szuka człowieka
BIM (Building Information Modeling) - ten skrót od 2 lat jest niesłychanie „modny” w branży...
[więcej]To coach or not to coach – coaching menadżerski w ujęciu MAC
Certyfikowani coachowie i związane z tym specjalizacje mnożą się jak grzyby po deszczu. Dostępny...
[więcej]Wszystko zaczyna się od empatii – Design Thinking
Irytujesz się, kiedy podczas dyskusji pada stwierdzenie: „Spróbuj wejść w moje buty”? Jeżeli to...
[więcej]Nowy rok, nowe cele – strategia a procesy i pracownicy
Początek roku to dla wielu organizacji ogłoszenie nowych kierunków i celów strategicznych będących...
[więcej]Sposób na przełom w innowacjach
Co robić, gdy wszystkie nisko wiszące owoce zostały już zebrane? W życiu – wiadomo – zwykle trzeba...
[więcej]Microlearning – panaceum na oporny mózg
Kto nie chciałby uczyć się szybciej, łatwiej, efektywniej? Niestety mózg często stawia nam czynny...
[więcej]Różnorodność w zespole boli i leczy
Z różnorodnością spotykamy się coraz częściej. Dotyczy ona już nie tylko płci czy pokolenia, ale...
[więcej]Co było i co będzie – trendy w HR 2017-2018
Rok 2017 dobiega końca. To czas podsumowań tego, co się udało, co zrobiliśmy, ale też moment, w...
[więcej]Building Information Modeling (BIM) – nowy wymiar branży budowlanej
Branża budowlana to stale rosnące wymagania w obszarze tworzenia nowej infrastruktury oraz nowych...
[więcej]O systemie antymobbingowym i antydyskryminacyjnym w działaniu - reagowanie i monitorowanie
Efektywny system antydyskryminacyjny i antymobbingowy opiera się na trzech filarach:...
[więcej]